Odam genetikasi
Yüklə 40 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «complement»
|
komplementar,
epistaz , polimeriya y o ‘nalishida ro ‘y beradi. Bir genni bir vaqtning o ‘zida bir qancha belgilarga ko‘rsatgan ta ’siri uchinchi ta ’sir etish xiliga kirib pleyotropiya hodisasida kuzatamiz. 4.2. Kom plem entar irsiylanish. Bir necha gen faoliyati natijasida bir belgining rivojlanish hodisasi komplementar irsiylanish hisobla nadi. Komplementar degan so ‘z, inglizcha «complement» - to id irish degan m a’noni ifodalaydi. K om plem entar irsiylanishning eng xarakterli tomoni shundan iboratki, ikki organizm ni chatishishidan olingan birinchi avlod du- ragaylar o ‘rganilayotgan belgi-xossa ota-ona belgisiga o ‘xshamay, aksincha undan tubdan farq qiladi. K om plem entar irsiylanishni odam larda qu lo g‘i eshitm aydiganlardan eshitadigan farzandlar tu g ‘ilishi m isolida k o ‘rish mumkin. Odatda odam larda quloqni nor mal eshitishi ham, karlik-eshitm aslik ham ikki ju ft noallel genlar ta ’sirida yuzaga keladi. N orm al eshitish odam larda bu ikki ju ft no allel genlar ta ’sirida yuzaga keladi. Normal eshitish odam larda bu ikki ju ft noallel genlar dominant, karlarda esa ikki ju ft noallel gen- lardan bir jufti gom a yoki geterozigota holatda dominant, ikkinchi juft genlar esa retsessiv holatda b o‘ladi. Agar nikohlangan yigit va qizning har ikkisida karlik birinchi ju ft genlar retsessiv, ikkinchi juft genlar gom ozigota yoki geterozigota holatda dom inant b o is a , bun day nikohdan kar bolalar tu g ila d i. Xuddi shunday holat yigit va qizning genotipida birinchi ju ft allel goma yoki geterozigota holatda dominant, ikkinchi ju ft allel retsessiv holda b o ig a n d a ham kuzati ladi. K o‘rinib turibdiki, karlik ikki xil sababga binoan paydo b o ia d i ikki xil sababga k o ‘ra kar yigit bilan qiz nikohlangan taqdirda ular ning farzandlari eshitadigan b o ia d i. Buni tubandagicha ifodalash mumkin: 72 fen kar kar R gen aaVV x A A w gam aV Av fen eshitadigan F, gen AaVv Agar shunday kar ota-onadan tug‘ilgan farzandlar boshqa mazkur belgilar bo‘yicha geterozigota farzandlarga uylansalar yoki turmush- ga chiqsalar, u holda farzandlaming 9/16 normal eshitadigan, 7\16 kar b o ‘lishi mumkin. Chunki geterozigota yigit va qiz ham 4 xil gameta hosil qiladi. Yigitning 4 xil gametasi ayolning 4 xil gametasi bilan tasodifiy qo‘shilish natijasida zigotalaming 16 xil kombinatsiyasi vu- judga keladi. Bu tubandagi Pennet katakchasida ko‘zga tashlanadi. Yüklə 40 Kb. Dostları ilə paylaş:
|