Qayta tiklanuvchi energiya manbalari

 O‘zbekiston hududidagi qayta tiklanuvchi energiya 
manbalarining potensial energiya zaxiralari, (mln. kVt soat/yil). 
QTEMning iqtisodiy potensiali-texnik potensialning bir qismi bo‘lib, uni 
foydalaniladigan energiya aylanishiga berilgan narx, qazib olinayotgan yoqilg‘i, 
issiqlik va elektr energiyasi, jihozlar, materiallar va transport xizmatlari hamda 
mehnat narxi darajasida iqtisodiy tarafdan maqsadga muvofiq bo‘ladi va h.k. 
Respublikamiz Oliy va O‘rta maxsus ta’lim, tashkilotlari va korxonalarning 
loyihaviy-tekshiruv, ilmiy-tadqiqot ishlarining natijalari asosida o‘rnatilgan 
O‘zbekistonning tiklanuvchi energiya manbalarining umumiy va texnik potensiali 
haqidagi umumlashtirilgan ma’lumotlar tiklanuvchi energiya manbalari resurslaridan 
masshtabli foydalanish hamda yoqilg‘i xom-ashyosidan foydalanish ulushining asta-
sekin kamaytirish natijasida issiqlik va elektr energiyasini iste’mol qilish va ishlab 
chiqarishda ham respublikamizning birlamchi energiya tashuvchilarga bo‘lgan 
ehtiyojlarni qondirishining prinspial-texnik imkoniyatini ko‘rsatadi. 
Tiklanuvchi energiya manbalarining potensial zaxiralarini baholashning 
ko‘rsatishicha, ular respublikada juda yaxshi. 
Respublika hududiga quyosh nurining, kichik daryolar, shamol oqimlari 
energiyasi va boshqa manbalarning yillik kelib tushadigan valli potensiali, 

---

26 
O‘zbekistonning 55-60 mln. tonna shartli yoqilg‘iga baholanadigan yoqilg‘i-
energetik resurslarga bo‘lgan yillik ehtiyojidan bir necha barobar va uglevodorod 
xom-ashyosining topilgan zaxiralaridan ko‘p bora ortiq hisoblanadi (2.1-jadval). 
1.2-jadval. Nazariy zaxiralar bo‘yicha tiklanuvchi energiya manbalarining 
ko‘rsatkichlari. 
Potensiali 
Quyosh 
energiyasi 
Geotermal 
energiya 
Gidroenergiya 
Biomassa 
energiyasi 
SHamol 
energiyasi 
Valli 
potensial 
0,76 
99,24 
1,36∙10-4 
3,4∙10-5 
3,3∙10-5 
Texnik 
potensiali 
98,5 
- 
1,08 
0,14 
0,23 
Iqtisodiy 
potensial 
0,18 
- 
99,82 
- 
- 
Valli resurs yoki boshqacha aytganda, nazariy zaxiralar bo‘yicha qayta 
tiklanuvchi energiya manbalari orasida, geotermal energiya etakchi hisoblanadi 
(1.12-rasm).