Hellp sendromu, hemoliz, yüksek karaciğer enzimleri ve düşük trombosit sayısı ile karakterize

Yoğun Bakımda HELLP Sendromu Deneyimlerimiz

Ayşın Ersoy*, Achmet Ali*, Nurdan Ünlü*, Deniz Kara*, Namigar Turgut*, Veli Mihmanlı**

Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi, *Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, **Kadın Hastalıkları ve 

Doğum Kliniği

Araştırma

Alındığı Tarih: 12.02.2012 

Kabul Tarihi: 25.09.2012 

Yazışma adresi: Dr. Ayşın Ersoy, Cumhuriyet Cad. Nisbet Sok. Pınarbaşı Apt. No:6, D:4, Harbiye-İstanbul

e-posta: [e-mail]

GİRİŞ ve AMAÇ

HELLP  (Hemolyisis,  Elevated  Liver  enzyms, 

Low Platelets) sendromu, yüksek anne ve be-

bek  morbidite  ve  mortalitesi  olan,  ağır  pre-

eklampsi  ve  eklampsinin,  önlenmesi  güç  bir 

komplikasyonudur. Hemoliz, karaciğer enzim-

lerinde  artış  ve  trombosit  sayısında  azalma 

ile  karakterize  olup,  klinikte  ciddi  bakım  ve 

takip  gerektiren  bir  durumdur.  İlk  kez  1982 

yılında  Weinstein  tarafından  gebelikte  veya 

sonrasında  görülen  komplikasyonlarla  ilgili 

olarak tanımlanmıştır 

(1,2)

. Tüm gebelikler için-

de görülme sıklığı % 0,2-0,8 iken, ciddi preek-

lampsi olan gebeliklerde % 10 (% 2-20) ora-

nında  görülmektedir.  Bu  sendrom  genellikle 

gebeliğin 3. trimestrinde, daha düşük oranda 

da  doğumu  takip  eden  ilk  48-72  saat  içinde 

görülür.  Etiyolojisi  ve  patogenezi  tam  olarak 

bilinmemektedir.  Genetik  yatkınlık,  anormal 

plasentasyon,  immünolojik  patolojiler  ve  an-

nenin vasküler endotel disfonksiyonu rol oy-

nayabilmektedir 

(3)

.  HELLP  sendromunun  se-

bebi  segmental  vasospazm,  endotel  lezyonu 

Okmeydanı Tıp Dergisi 28(3):138-141, 2012

doi:10.5222/otd.2012.138

---

139

A. Ersoy ve ark., Yoğun Bakımda HELLP Sendromu Deneyimlerimiz

ve  fibrin  birikimi  ile  oluşan  mikrosirkülasyon 

bozukluğudur.  HELLP  sendromu  perinatal  ve 

maternal  çeşitli  komplikasyonlara  yol  aça-

bilmektedir.  Bunlar  böbrek  yetmezliği,  asit, 

plevral efüzyon, pulmoner ödem, yaygın da-

mar  içi  pıhtılaşması,  uzamış  yara  iyileşmesi, 

endometrit,  karaciğer  hematomu,  körlük  ve 

çoklu  organ  yetersizliğidir.  HELLP  sendromu, 

gebelikle ilişkili akut böbrek yetmezliklerinin 

(ABY) en önemli nedeni olarak bildirilmekte-

dir 

(4)

.  HELLP  sendromu  gelişen  hastaların 

% 7,7-19,6’sında ABY geliştiği bildirilmektedir 

(5)

. Aynı zamanda fetal ve maternal mortalite 

de yüksek oranlarda seyretmektedir 

(6,7)

.

 

Ciddi komplikasyonlarla seyreden bu sendro-

mun yoğun bakım koşullarında takibi gerek-

lidir.  Çalışmamızda  yoğun  bakım  ünitemizde 

takip  ettiğimiz  19  HELLP  sendromlu  olguyu; 

demografik özellikler, laboratuvar verileri, kli-

nik ilerleyiş ve prognoz açısından retrospektif 

olarak sunmayı amaçladık.

GEREÇ ve YÖNTEM

Çalışmamızda  2008-2011  yılları  arasında  se-

zeryan  doğumlarının  arkasından  yoğun  ba-

kım ünitemizde takip ettiğimiz yaşları 24-41, 

gebelikleri  29-37  hafta  arasında  değişen  ek-

lamptik ya da preeklamptik 19 HELLP olgusu 

retrospektif olarak değerlendirildi. Hastaların 

yaşları, yoğun bakımda yatış günleri, APACHİ 2 

skorları, mekanik ventilasyon gereksinimi, yo-

ğun bakıma kabulünden sonraki ilk ALT, AST, 

kreatinin,  üre,  LDH,  bilirubin  ve  hemoglobin 

değerleri,  trombosit  sayısı,  takibi  sırasındaki 

eritrosit  ve  trombosit  süspansiyonu  gereksi-

nimi, antihipertansif tedavi gerekliliği, görme 

bozukluğu gelişimi kaydedildi. HELLP sendro-

mu tanısı Sibai’nin 

(6)

 tanımladığı:

•  Hemoliz:  Yüksek  serum  LDH  (>600  IU/L),

artmış bilirubin değerleri (>1.2 mg/dl)

•  Yüksek  karaciğer  enzimleri:  Karaciğer  ha-

sarını  ortaya  koyan  70  IU/L’nin  üzerinde

AST (aspartat amino transferaz), ALT (ala-

nin transferaz)

•  Düşük trombosit sayısı: 150000/mm

3

 altın-

daki trombosit değerlerinde konuldu.

Tüm  olguların  tedavisine  destekleyici  teda-

vinin  yanı  sıra  kortikosteroid  (0.5  mg/kg/gün 

metil  prednisolon)  eklendi.  İki  olgu  endot-

rakeal  entübe  edilerek  mekanik  ventilasyon 

desteğinde, 17 olgu spontan solunumunda ta-

kip edildi. İstatistiksel analiz, SPSS 15.00 prog-

ramında yapıldı. Veriler sayı (n) veya ortalama 

± standart sapma (SS) olarak sunuldu.

BULGULAR

Hastaların ortalama yatış günü 3.5±2.2, APAC-

HI II skoru: 13.5±5.5, gebelik haftası: 33.1±2.3

idi  (Tablo  1).  Olguların  ortalama  laboratuvar 

değerleri;  hemoglobin;  10.1±2.2  mg/dl,  AST: 

75.2±19.9  IU/  L,  ALT:  83.7±116.1  IU/  L,  Üre:

48.0±55.4 mg/dl, kreatinin: 1.2±1.4 mg/dl, LDH: 

620±120 IU/ L, bilirubin: 1.5±0.5 mg/dl, trom-

bosit sayısı:114.500±68.500/mm

3

 idi (Tablo 2). 

Dokuz olguya kan transfüzyonu (% 47.4) uy-

gulanırken,  10  olgunun  transfüzyon  gereksi-

nimi  olmamıştır  (%  52.6).  Dört  olguya  trom-

bosit  süspansiyonu  (%  21.1)  verilmiştir.  On 

altı olgunun antihipertansif tedaviye (% 84.2) 

gereksinimi olurken, 8 olguda görme bozuk-

luğu  (%  42.1)  tespit  edilmiştir  (Tablo  3).  Ol-

gularımızdan  yalnızca  1’i  yaşamını  yitirirken, 

18  olgu  şifa  ile  taburcu  edilmiştir.  Yaşamını 

yitiren  olgumuzda  ARDS  (Akut  Respiratuar 

Distres  Sendromu)  ve  multiorgan  yetmezliği 

gelişmiştir.