Forma etibarilə, - bəlkə, biri makrodur, digəri isə tərkibdir. Bütöv fəlsəfədir, tərkib elmdir. Bu baxımdan elmin nəticələri fəlsəfə yarada bilər.
Fəlsəfi fikirlər ardıcıllığı da elmi yarada bilir. Ancaq fəlsəfənin tərkibini elm
də aça bilir. Bu baxımdan da fəlsəfə və elm bir-birinə başlanğıc ola bilir. Fərq odur ki, təqribən deyək ki, elm daha çox empirik, fəlsəfə isə daha çox rasionaldır. Əqli düşüncələrə, əqli nəticələrə bağlıdır. Fəlsəfə həm də
intuitiv düşüncələrə bağlıdır. Lakin empiriklik də rasionallığı təsdiq edə bilər
və yaradar. Bu baxımdan da fəlsəfə ideallığa, şüurun özünün fəaliyyətinə