O‘zbekiston Respublikasining «Ta‘lim to‘g‘risida»gi qonuniga muvofiq o‘rta maxsus
ta‘lim (akademik litsey) va kasb-hunar ta‘limi (kasb-hunar kolleji) umumiy o‘rta ta‘lim asosida
faoliyat ko‘rsatadigan uch yillik o‘quv muassasalaridir. Ushbu chet tili fani o‘quv dasturi
akademik litseylar va barcha yo‘nalishdagi kasb-hunar kollejlari uchun majburiy bo‘lgan
umumiy ta‘lim dasturi sifatida e‘tirof etiladi.
Dasturni tuzishda O‘zbekiston Respublikasinmig «Ta‘lim to‘grisida»gi qonuni, «Kadrlar
tayyorlash
milliy
dasturi»..
Vazirlar
Maxkamasining
1998
yil
5 yanvardagi «Uzluksiz ta‘lim tizimi uchun davlat ta‘lim standartlarini ishlab chiqish va joriy
etish to‘g‘risida»gi 5-son, 1998 yil 13 maydagi «O‘zbekiston Respublikgsida o‘rta maxsus,
kasb-hunar ta‘limini tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida »gi 204-son va 2000 yil 16
oktyabrdaga ―O‘rta maxsus, kasb-hunar ta‘limining davlat ta‘lim standartlarini tasdiqlash
to‘g‘risida»gi 400-son qarorlari asos qilib olindi.
Ushbu o‘quv dasturi O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta‘lim vazirligi
tasdiqlagan «Chet tili» fani bo‘yicha o‘quv metodik kengashda muxokama qilingan va
namunaviy o‘quv dasturi sifatida tavsiya etilgan.
Akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida ta‘limning maqsad va vazifalari
O‘quvchilarga chet til vositalari orqali ta‘lim va tarbiya berishga qaratilgan o‘qishning
kompleks maqsadi quyidagalardan iborat:
- nutq faoliyati turlarini o‘rgatish;
- o‘quvchilarning manfaat va kasbiy intilishlari xisobga olingan xolda, ularni og‘zaki va
yozma shakldagi madaniyatlararo muluqotlarga tayyorlash, bu borada mazkur tildagi
adabiyotlarni o‘qiy olish kabi ko‘nikma va malakalarini shakllaktirish;
- til imkoniyatlari va nutq madaniyatini, jumladan ona tilidan amaliy foydalana olish
qobiliyatini rivojlantirish;
- o‘quvchilarning umumta‘lim va filologik, tilshunoslik va mamlakatshunoslik soxalaridagi
bilimlarini chuqurlashtirish;
- ixtiyoriy diqaatni o‘stirish, mantiqiy xotira va taxliliy tafakkur kabi kasb uchun muxim
bo‘lgan xislatlarni rivojlantirish;
- o‘quvchilar umummadaniy saviyasini, ularning turli bilimlar soxasidagi, jumladan, kasbiy
manfaatlari nuqtai nazaridan muxim bo‘lgan konkret fanlar doirasidagi bilimlarini (chet
tillardaga ijtimoiy-gumanitar, tabiiy-matematik va umumtexnik fanlarga oid asliyatdagi
matnlarni o‘qish orqali) kengaytirish.
Ushbu maqsadlardan kelib chiqqan xolda chet tili kursining oddiga quyidagi vazifalar
qo‘yiladi:
-lug‘at, imlo, talaffuz, so‘zlar ma‘nosi va til qurilishi soxalarida o‘qishning avvalgi
bosqichlarida shakllangan ko’nikma va malakalar asosida o‘quvchi lisoniy saviyasini
rivojlantirish;
- til materiali, nutq madaniyatidan foydalanishining ijtimoiy-madaniy qoidalarini bilish;
- yozma va og‘zaki shakldagi fikrni bayon etish uchun so‘zlarni bir-biriga qo‘sha olish
so‘zlardan va bazan so‘zlar orqali fikrni bera olish imkoni bo‘lmagan xollarda til edementlari
o‘rniga imo-ishora kabi muloqot vositalaridan foydalana olish;
—maishiy, o‘quv-ishlab chiqarish, ijtimoiy-madaniy soxalar yuzasidan nutqiy muloqotlarda,
faol ijtimoiy va ishlab-chiqarish faoliyatlari jarayonlarida zaruriy og‘zaki va yozma nutq,
imkoniyatlaridan foydalana olish malakalarini rivojlantirish;
—tili o‘rganilayotgan xalqlar madaniyatlari, jaxon ma‘naviy va ilmiy qadriyatlari bilan
tanishtirish.
Ta‘lim jarayonini tashkil etish
Akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida o‘qitiladigan chet tallarning amaliy kursi 3 yilg‘a
mo‘ljallangan bo‘lib, muayyan o‘quv yurtining yo‘nalishi va O‘quv rejalari imkoniyatlaridan
kelib chiqqan holda u 160 dan 280 gacha o’quv soatlarini qamrab oladi. Olmon va fransuz
tillari bo‘yicha darslar o‘quvchilaring o‘rta maktabda o‘rgangan bilim, ko‘nikma va malakalari
asosida olib borilishi, qolaversa, o‘quv yurtlarining yo‘nalishidan kelib chiqib, dars soatlarining
xajmi o‘zgarishi akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida o‘tiladigan ta‘lim jarayoniga
ijodiy bosqichma-bosqich yondashishini taqozo qiladi. Birinchi bosqichda dastlabki va asosiy
darajaga erishish, dasturiy minimumni egallash ko‘zda tutiladi. Ikkinchi bosqichda esa
Dostları ilə paylaş: |