167
10
BOB
Birinchi Yordam
ASOSIY TOZALIK VA HIMOYA
Inson jarohat olganda, eng muhim narsalardan biri unga yordam
berishdir.
Lekin unga yordam berganda, siz o’zingizni OITS va shu kabi
qon orqali yuqadigan boshqa kasalliklardan o’zingizni himoya qilishingiz
kerak. Agar, biror kishida qonli jarohati bo’lsa, unda:
1. Agar iloji bo’lsa, jarohatlangan odamga jarohat joyiga qattiq bosish yo’li
orqali, qonni qanday to’htatishni ko’rsating.
2. Bordiyu, yaralangan odam qonni o’zi to’htata olmasa, unda, siz yordam
berayotganingizda qondan saqlanish maqsadida jarohatlangan joyni toza
va qalin latta bilan bosishdan oldin, tibbiy qo’lqop yoki toza plastik pa-
ket(selofan paket)ni qo’llaringizga kiyib oling.
Qonga burkangan igna yoki boshqa o’tkir narsalardan o’zingizni ehtiyot
qiling. Yaralarni quruq va toza bint bilan himoyalang. Ayniqsa, falokat,
urishish yoki avariya tufayli ko’pchilik jarohat olgan vaziyatlarda birinchi
yordam ko’rsatayotganda ehtiyot bo’ling. Agar qo’lingizga qon yoki odam
tanasining boshqa suyuqliklari tekkan bo’lsa, unda
tezda sovun bilan yuvib tashlang. Agar, shu kabi
suyuqliklar tanangizni boshqa joylariga tekkan bo’lsa
(ayniqsa ko’zlarga), unda bu joyni ko’p miqdordagi
suv bilan yuvib tashlang.
ISITMA
Agar odamning tana harorati oshsa, biz, uni isitmasi bor deymiz. Isit-
maning o`zi kasallik emas, balki turli kasalliklar belgisidir. Shunga qara-
may,
yuqori harorat, ayniqsa, bolalarda xavfl i bo`lishi mumkin.
Agar odamda istma bo’lsa:
1. Uning ustini ochib tashlang.
Kichkina bollalar butunlay
yechintirilishi va harorat tushgunga
qadar yalong’och bo’lishlari kerak
Bu haroratni tushishiga yordam beradi