ANTROPOSENOLOGİYA – insan ekologiyasının bir bölməsi
olub insan cəmiyyətinin ətraf mühit ilə qarşılıqlı əlaqəsini öyrənir.
(adətən dar regional çərçivəsində).
ANTROPOSFER – 1) İnsan yaşayan və ya daxil olan yer sferi; 2)
Yer sferi və yaxınlıqdakı Kosmosun insan tərəfindən bilavasitə və ya
vasitəli keçmişdə dəyişdirilmiş və ya yaxın gələcəkdə dəyişdirilə biləcək
hissəsi. 3) biosferin insan tərəfindən dəyişilmiş halda istifadə olunan
hissəsi. (coğrafi landşaft qabığı). Neosfer sinonimi kimi də işlədilir.
ANŞLAQ (təbiəti mühafizə) – təbiətdə hər hansı bir insan
fəaliyyətini qadağan etmək üçün şifahi və ya yazılı elan (ov, mal-qara-
otarma, hər hansı bir yerdə gəzməyi qadağan etmə və s.).
APOBİOSFER (yun. apo – sız, siz şəkilçisi) – canlı orqanizmin
qalxa bilmədiyi və biogen maddələrin çox cüzi olduğu atmosferin
yüksək qatları (60-80 km-dən yüksəkdə yerləşən).
APOFİTLƏR – şum yerində və ya insanın yaratdığı digər yerlərdə
yayılan yerli bitki növləri. Bu növlər həmin yerlərin alağı hesab edilir.
ARAN – Azərbaycanda tarixi-coğrafi ərazi məfhumudur; yaylanın
və dağlıq ərazilərin əksinə olaraq, ovalıq-düzənlik sahələrə deyilir. Yayı
isti, qışı yumşaq-mülayim iqlimə malikdir. (Azərbaycanın Kür-Araz,
Samur-Dəvəçi, Gəncə-Qazax və Arazboyu düzənlikləri və s.). Mal-qara
üçün təbii qış otlaqları və əsasən pambıq tarlaları A.-dadır.
Dostları ilə paylaş: |