T. C. Okan üNĠversġtesġ sosyal bġLĠmler enstġTÜSÜ
Yüklə 1,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2.8.7.1. Denetim Kanıtları
Denetim kanıtları, denetlemesi yapılan kurumlara ait olan verilerin, belirlenmiş standartlara uygunluğunun tespitini saptamak amacıyla denetçi tarafından kullanılan 27 öğelerdir (Bozkurt, 2006:53). Denetim kanıtları ikiye ayrılmaktadır. Bunlardan birincisi muhasebe sisteminden elde edilen kanıtlar, ikincisi ise destekleyici denetim kanıtlarıdır. Denetim kanıtı olarak sayılabilecek muhasebe kökenli kanıtlar, tüm muhasebe defterleri, çekler ve elektronik fon transfer kayıtları olarak alınabilir. Destekleyici denetim kanıtları ise denetlemeyi yapan kişinin muhasebe sisteminden edindiği kanıtları test etmek için topladığı kanıtlardır (Selimoğlu, 2009:130). Destekleyici kanıtlar: • Denetçinin fiziksel incelemelerine ve yaptığı sayımlara dayalı olan somut, fiziksel kanıtlar, • Denetçinin yaptığı görüşmeler sonucu elde etmiş olduğu üçüncü kişi ifadeleri, • Denetleme sürecinde işletme personeline denetçinin sorduğu soruların yanıtları diğer bir deyişle işletme çalışanlarının beyanları, • Muhasebe sistemi içinde ve belgelerdeki hesapların tekrarlanmasına dayalı olan matematiksel kanıtlar yani mekanik doğruluk kanıtları, • Denetçinin elindeki muhasebe kayıtlarının dayanağını oluşturan işletme içinde veya dışında oluşturulup getirilen belgelerin incelenmesine dayalı kanıtlar, • Analitik inceleme prosedürlerinin uygulanmasıyla elde edilmiş olan analitik kanıtlar olarak sınıflandırmak mümkündür. Denetlenmesi yapılacak olan unsurun önceden saptanmış ölçütlere uygunluğunu belirleyebilmek amacıyla denetim faaliyetleri sırasında yeterli güvenirlik ve yeterli miktarda kanıt toplanması, sonrasında bu kanıtların uygun şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir (Türker ve Pekdemir, 2002:2). Kanıtların belirli bir konunun araştırılması amacına hizmet etmesi, denetçinin görüşlerinin oluşturulmasında yardımcı olması, uygun zamanlarda toplanmış olması, nesnelliği ve kaynağının güvenilir olması denetim kanıtlarının güvenirliğini etkileyen ölçütlerdir. İşletme dışından, iç denetimin etkili çalıştığı ortamlardan, doğrudan denetçi tarafından elde edilen kanıtların; işletme içinden, iç denetimin düzensiz çalıştığı ortamlardan, dolaylı yoldan denetçiye gelen kanıtlardan daha güvenilir olduğunu söylemek mümkündür. Kanıtların sayısıyla güvenirliği arasında ters orantı vardır. Çünkü güvenilir kanıt elde edildiğin ek kanıtlara gerek duyulmaz. Bu yüzden kanıtlar elde edilirken 28 güvenilir ve ekonomik olanlara öncelik verilmelidir. Bunun yanında ana kütle büyükse toplanacak denetim sayısı da artış gösterir. Ana kütlenin homojenliği, kanıt sayısını azaltan bir unsur olarak karşımıza çıkarken heterojen bir ana kütle ile çalışmak kanıt miktarını arttırmaktadır (Güredin, 2010: 255). Yüklə 1,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|