21
MÖVZU 15.
MÜLKİ HÜQUQ POZUNTULARINDAN
(DELİKTLƏRDƏN) ƏMƏLƏ GƏLƏN ÖHDƏLİKLƏR
Mülki hüquqda delikt öhdəliyinin anlayışı və funksi-
yaları. Qoruyucu funksiya, bərpaedici funksiya və preventiv
funksiya. Delikt öhdəliklərinin tənzimlənməsi.
Delikt öhdəliyinin subyektləri. Kreditor - zərərçəkən.
Borclu – zərərvuran. Delikt öhdəliyinin, delikt məsuliyyətinin
yaranma əsasları və şərtləri. Delikt öhdəliyinin əmələgəlmə
əsası, delikt öhdəliyinin əmələgəlmə şərtləri, delikt məsuliyyə-
tinin yaranma əsası, delikt məsuliyyətinin yaranma şərtləri.
Delikt öhdəliyində şəxslər çoxluğu və şəxslərin dəyişməsi.
Delikt öhdəliyi və delikt məsuliyyəti. Zərər delikt öhdə-
liyinin və delikt məsuliyyətinin əmələgəlmə əsası kimi. Mənəvi
zərər. Səbəbli əlaqə. Təqsir. Zərərin əvəzinin ödənilməsi üsul-
ları.
Zərərin vurulmasının qarşısının alınması ilə əlaqədar
yaranan öhdəliklər. Şəxslərin öz işçiləri tərəfindən törədilmiş
mülki hüquq pozuntusu üçün mülki hüquqi məsuliyyət. Dövlət
orqanlarının, yerli özünüidarə orqanlarının və onların vəzifəli
şəxslərin vurduqları zərərə görə onların mülki hüquqi məsuliy-
yəti.
Hüquq mühafizə və məhkəmə orqanlarının qanunsuz
hərəkətləri ilə vurulmuş zərər üçün delikt məsuliyyəti. Təh-
qiqat, ibtidai istintaq, prokurorluq və məhkəmə orqanlarının
qanunsuz hərəkətləri ilə vurulmuş zərər üçün məsuliyyətin
əsasları. Öz məsuliyyətini sığorta etdirmiş şəxs tərəfindən zə-
rərin əvəzinin ödənilməsi xüsusiyyətləri.
14 yaşından 18 yaşınadək olan yetkinlik yaşına çatma-
yanın törətdiyi mülki hüquq pozuntusuna görə məsuliyyətin
subyektləri. Fəaliyyət qabiliyyəti olmayan hesab edilmiş fiziki
şəxsin törətdiyi mülki hüquq pozuntusuna görə məsuliyyət.
22
Fəaliyyət qabiliyyəti olmayan, məhdud fəaliyyət qabiliyyətli
sayılmış və digər fiziki şəxslərin delikt məsuliyyəti. Məhdud
fəaliyyət qabiliyyətli sayılmış şəxsin törətdiyi mülki hüquq
pozuntusuna görə məsuliyyətin xarakterik cəhətləri. Öz hərə-
kətlərinin mənasını dərk edə bilməyən fiziki şəxsin törətdiyi
mülki hüquq pozuntusu üçün məsuliyyət və onu digər po-
zuntulardan fərqləndirən cəhətlər.
Fəaliyyəti ətrafdakılar üçün yüksək təhlükə yaradan
fəaliyyətlə törədilmiş mülki hüquq pozuntusu nəticəsində vu-
rulmuş zərərə görə məsuliyyətin əsasları və xüsusiyyətləri.
Yanğının söndürülməsi zamanı dəymiş zərərin əvəzinin ödənil-
məsi əsasları və xüsusiyyətləri. Heyvanların vurduğu ziyana
görə məsuliyyətin xüsusiyyətləri. Binanın uçması nəticəsində
dəyən zərərin əvəzinin ödənilməsi. Tibbi müəssisələrin işçi-
lərinin vurduğu ziyana görə məsuliyyət və zərərin ödənilməsi
qaydası. Bir neçə şəxsin birgə vurduqları zərərə görə məsuliy-
yət. Zərər vurmuş şəxsə qarşı reqress iddiası qaldırmaq hü-
ququ. Zərərin əvəzinin ödənilməsi üsulları. Zərərçəkənin zərər
vurulmasında təqsirinin və zərərvuranın əmlak vəziyyətinin
nəzərə alınması əsasları.