- Ne güzel bir gece, de
ğil mi? (yavaş)
- Ben bu adam
ı nerede gördüğümü bir hatırlayabilsem. (hızlı)
- Böyle bir hileye ba
ş vuracak kadar alçalacağın hiç aklıma gelmezdi. (hızlı)
- Bir daha yüzünü görmek istemiyorum senin. Defol kar
şımdan. (hızlı)
- Bu derece iyi bir insan
ı ömrümde görmedim. (yavaş)
- Dikkat et ! Arabaya çarpacaks
ın ! (hızlı)
-
İçeri girebilir miyim? (yavaş)
Güzel Konu
şma&Etkili İletişim
Diksiyon
G
üzel ve etkili konu
şmada diksiyon (söyleniş-telaffuz-pronounciation) yani seslerin doğru çıkarılması son derece
önemlidir. Fonetik bilgisi seslerin ç
ıkarılışını inceler. Diksiyon ise buna ek olarak daha geniş bir kapsamda, ses
organlar
ının doğru sesleri çıkarabilecek şekilde eğitilmeleri üzerinde odaklanır. Bu yönüyle diksiyon önemli ölçüde
foneti
ğe dayanır. Ancak biz bu bölümde konunun fonetik yönü üzerinde ayrıntılı durmayacağız.
T
ürkiye’de seslerin ç
ıkarılmasında yörelere göre farklılık vardır. Ancak güzel seslendirmede daha çok İstanbul ağzı
esas al
ınır. Seslerin gerektiği gibi çıkarılabilmesi için ses aletlerinin- gırtlaktan başlayarak dil, dudaklar, çene ve
buruna kadar tüm ses aletlerinin e
ğitilmesi gerekir. Bu çerçevede aşağıda çeşitli alıştırmalar yer alacak.
A
l
ıştırmaları yaparken ses çıkışlarını netleştireceğiz. İyi boğumlanma yani heceleri netleştirerek seslendirebilmek
için dudak tembelli
ğini ortadan kaldırmamız gerekir. Sesleri ses organlarını abartılı kullanarak çıkaralım. Aşağıdaki
doküman dört bölümden olu
şmuştur: Birinci bölüm ses organlarının eğitimine ilişkin alıştırmalar; ikinci bölüm, sesli
harflerin ç
ıkarılışı; üçüncü bölüm sessiz harflerin çıkarılışı ve kullanımını anlatmaktadır. Dördüncü bölüm ise sesli ve
sessiz harflerin cümle içinde kar
ışık şekilde kullanımına ilişkin alıştırmalardan oluşmaktadır.
B
u al
ıştırmalarda verilen örnek cümle veya hecelerin bıkmadan ısrarla tekrar tekrar seslendirilmesi gerekir. Bu
çal
ışma sürdürüldükçe seslerin ağızdan akarcasına çıkmaya başladığını, başlangıçtaki zorlanma veya tutukluğun
ortadan kalkt
ığını göreceksiniz.
D
iksiyon sesin güzel ç
ıkmasını ve sözlerin doğru seslendirilmesini amaçlayan sanatın adıdır. Diksiyon bu yönüyle
ses ve söz üzerinde odaklanm
ıştır. Sözün içeriğinin kodlanması yani etkili iletişim diksiyon sanatının dışında kalan
bir konudur. Ancak konu üzerinde olu
şturulan eserlerde bir karmaşanın mevcut olduğunu da itiraf edelim.
K
itab
ınızın diksiyon bölümünde diksiyonun temel öğeleri üzerinde durulmuştur. Bu öğeler söyleniş-fonetik,
bo
ğumlanma, vurgu, durak ve ulamadan oluşmaktadır. Fonetik seslerin doğru çıkarılmasıyla ilgilenen bir alandır.
Bo
ğumlanma, seslerin birbiri ardına tam ve tok şekilde kaybolmadan çıkarılması alanıyla ilgilenir. Vurgu,
söylemedeki monotonlu
ğun kırılmasını sağlayan, her dilde kendine özgü gelişen bir telaffuz konusudur. Yazı
noktalamas
ı ve duraklarıyla konuşma noktalaması veya durakları birbirinden farklı olabilmektedir. Durak bölümü, bu
sorunun çözümünü amaçlamaktad
ır. Ulama çalışmalarına gelince, bu çalışmalar kelimeler arasında uyumlu geçişler
sa
ğlamayı amaçlamakta ve dilin doğal kurallarından yararlanmaktadır.
Dostları ilə paylaş: |