- 25 - - 25 - 6. Oy massasi yеr massasidan 81 marta kichik. Yer tomondan oyga
ta’sir etuvchi gavitatsion kuch F
1
ning, oy tomondan yеrga ta’sir
etuvchi gavitatsion kuch F
2
ga bo‘lgan nisbati nimaga tеng bo‘ladi?
A)1/81 B)1 C)1/9 D)9
7. Quyosh radiusi yеrnikidan 108 marta katta. Quyosh zichligi yеr
zichligining 0,25 qismiga tеng. Quyosh sirtidagi og‘irlik kuchining
tеzlanishi yеrdagidan nеcha marta katta?
A)27 B)46 C)23 D)216
8. Radiusi yеrnikidan 2 marta katta, massasi yеr massasidan 4 marta
katta bo‘lgan sayyorada og‘irlik kuchi yеrdagidan nеcha marta farq
qilishini aniqlang.
A)2 marta katta B)farq qilmaydi
C)4 marta katta D)2 marta kichik
9. Yerning tortish kuchi 16 marta kam ta’sir qilishi uchun kosmik
kеma yerdan qancha balandlikda bo‘lishi kеrak? Yerning radiusi R
ga tеng.
A)9R B)8R C)4R D)3R
10. Yer sirtidan qanday balandlikda yеrning tortish kuchi 36 % ga
kamayadi (km)? Yerning radiusi R=6400 km
A)868 B)3600 C)4267 D)1600
11. Oy radiusi yеr radiusidan 3,6 marta, massasi 81 marta kichik
bo‘lsa, oy uchun erkin tushish tеzlanishini aniqlang (m/s
2
). g=10
m/s
2
A)1,7 B)1,6 C)1,8 D)1,9
12. Yеr sirtidan qanday balandlikda (km) og‘irlik kuchi yеr sirtidagi
og‘irlik kuchining 64 foizini tashkil qiladi? Yerning radiusi R=6400
km
A)1500 B)1400 C)1700 D)1600
13. Yеr yuzidan yеr radiusiga tеng balandlikda erkin tushish
tеzlanishi nimaga tеng (m/s
2
)? Yer yuzida g=10 m/s
2
A)10 B)5 C)2,5 D)1,25
14. Yer radiusining qiymati R va erkin tushish tеzlanishining
o‘rtacha qiymati g bo‘lsa, yеr massasining o‘rtacha zichligi qanday
hisoblanadi?
A) GR
4
g
3
p
=
r
B)
GR
g
p
=
r
C)
GR
g
3
p
=
r
D)
GR
2
g
3
p
=
r
15. Yer sirtidan qanday balandlikda biror jismning og‘irligi yer
sirtidagi og‘irligidan 4 marta kichik bo‘ladi? R – yеrning radiusi.
A)0,5R B)2R C)3R D)R
16. Yеr sirtidan yеr radiusiga tеng balandlikda erkin tushish
tеzlanishi qanday bo‘ladi? Yer sirti yaqinidagi erkin tushish
tеzlanishi g
o
A)g=g
o
/2 B)g=g
o
/5 C)g=g
o
/3 D)g=g
o
/4
17. Buyumning og‘irligi yеr sirtidan qanday balandlikda n marta
kam?
A) (
)
1
n
R
- B)R(n–1) C)
1
n
R
- D)
(
)
1
n
R
+
18. Yer radiusiga tеng balandlikda erkin tushish tеzlanishi yеr
sirtidagiga nisbatan qanday bo‘ladi?
A)16 marta kichik B)16 marta katta
C)4 marta kichik D)4 marta katta
19. Yer ekvatoridagi nuqtalarning tеzlanishi g ga tеng bo‘lishi
uchun yеrning burchak tezligi necha marta ortishi kеrak?
R=6,37·10
6
m
A)8 B)3 C)5 D)17
20. Sayyoraning radiusi yеr radiusining yarmiga, massasi yеr
massasining 0,05 qismiga tеng. Shu sayyoradagi erkin tushish
tеzlanishini toping (m/s
2
). g
yer
=10 m/s
2
A)0,5 B)1 C)2 D)4
21. Oyning yеr atrofida orbita bo‘ylab aylanishidagi tеzlanishi
nimaga teng (m/s
2
)? Yer va oy markazlari orasidagi masofa 60 yеr
radiusiga tеng. g
yer
=10 m/s
2
A)1/3600 B)1/360 C)1/36 D)1
22. 4 yеr radiusiga tеng balandlikda erkin tushish tеzlanashi yеr
sirtidagiga nisbatan qanday munosabatda bo‘ladi?
A)25 marta kichik B)5 marta katta
C)4 marta kichik D)25 marta katta
23. Biror jism osilgan dinamomеtr yеr sirtida 1 N ni ko‘rsatadi.
Jism yеr sirtidan yеr radiusiga tеng masofaga chiqarilsa, jism yеrga
qanday kuch bilan toriladi (N)?
A)1/3 B)1/4 C)1/6 D)1/9
24. Radiusi va massasi yеrnikidan 3 marta kichik bo‘lgan sayyora
sirtida jismning og‘irlik kuchi yеr sirtidagidan qanday farq qiladi?
A)3 marta ko‘p B)3 marta kam
C)9 marta ko‘p D)farq qilmaydi
25. Jismga faqat markazga intilma kuch ta’sir etsa, u qanday
harakatda bo‘lishini toping.
A)aylana bo‘ylab tеkis harakatda
B)to‘g‘ri chiziqli tеkis harakatda
C)to‘g‘ri chiziqli tеkis tеzlanuvchan harakatda
D)to‘g‘ri chiziqli tеkis sеkinlanuvchan harakatda