Elektronika va sxemotexnika

Bir turdagi MDYa – tranzistorlarda bajarilgan kalit sxemalar. 64 – rasmda 
n  –  kanali  induksiyalanuvchi  MDYa  –  tranzistorlarda  bajarilgan  kalit  sxemasi 
keltirilgan. 
 
 
 
 64 – rasm. 
 
VT0 tranzistor nochiziqli yuklama vazifasini bajaradi. Ketma – ket ulangan 
tranzistorlar  asosi  qobiqda  qisqa  tutashuv  bajariladi,  zatvor  va  yuklamadagi 
tranzistor stoki manba bilan tutashtirilgan. Ye
M
 = 3U
BO‘S
 tanlanadi, bu yerda  U
BO‘S
  
–  tranzistor  ochiladigan  kuchlanish.  Demak,  yuqoridagi  tranzistor  doim  ochiq 
holatda bo‗lib to‗yinish rejimida bo‗ladi va invertor tokini cheklash uchun xizmat 
qiladi  (dinamik  yuklama).  VT0  stok  toki  kattaligi  quyidagi  formula  bilan 
aniqlanadi 
 
    
2
0
0
0
0
)
(
2
1
БЎС
СИ
C
U
U
B
I


    (6.7)     . 
 
Agar kalit kirishi X ga U
0
KIR

 U
BO‘S
   kuchlanish berilsa (mantiqiy nol), VT1 
tranzistor  berk  bo‗ladi,  kalit  orqali  10
-9
-10
-10
  A  tok  oqib  o‗tadi,  chiqishdagi 
kuchlanish  esa 
x
y

bo‗lib  kuchlanish  manbai  qiymatiga  yaqin  bo‗ladi: 
U
ChIQ

E
M
 (mantiqiy bir). 

---

 
 
93 
93 
Agar  kalit  kirishi  X  ga  U
0
KIR

  U
BO‘S
  kuchlanish  berilsa,  u  holda  VT1 
tranzistor ochiladi va to‗yinish rejimiga o‗tadi, bu vaqtda stok toki I
S1
  (6.7)  ifoda 
orqali aniqlanadi, faqat U
SI0
=E
M
 deb olinadi. 
 
2
1
1
1
)
(
2
1
БЎС
М
C
U
Е
B
I


         (6.8)  . 
 
VT1 tranzistorning to‗yinish rejimidagi kanal qarshiligi  
 
)
(
1
)
(
1
1
1
1
1
1
БЎС
КИР
БЎС
ЗИ
U
U
B
U
U
B
R




. 
 
 
I
S1
 tokni kanal qarshiligi R ga ko‗paytirib, chiqish kuchlanishini olamiz 
1
2
0
1
0
1
1
2
0
1
0
)
(
2
)
(
2
БЎС
М
БЎС
М
БЎС
КИР
БЎС
М
ЧИК
U
Е
U
Е
В
В
U
U
U
Е
В
В
U






     (6.9)   . 
 
Amaliyotda U
1
KIR

E
M
 (6.9) dan ko‗rinib turibdiki, kichik chiqish kuchlanishi 
qiymatini U
ChIQ
 ta‘minlash uchun  V
0

V
1
 nisbat bajarilishi kerak. V kattaligi kanal 
kengligini uning uzunligiga nisbati bilan aniqlanadi (Z/L). 
Bu kalit kichik tezkorlikka ega, chunki  chiqish impulsining fronti tranzistor 
parametrlari  bilan  emas,  balki  chiqish  sig‗imi  zaryadini  nochiziqli  yuklama 
tranzistoridan chiqishi bilan aniqlanadi, bu qarshilik qiymati esa yuzlab kOmlarga 
yetadi.