Azərbaycan respublikasinin

[17]

M a d d

ə   3 7 .  İstirahət hüququ

I. H

ər kəsin istirahət hüququ vardır.

II. 

Əmək müqaviləsi ilə işləyənlərə qanunla müəyyən edilmiş, lakin gündə 8 saatdan artıq olmayan iş günü, istirahət

v

ə bayram günləri, ildə azı bir dəfə 21 təqvim günündən az olmayan ödənişli məzuniyyət verilməsi təmin edilir.

M a d d

ə   3 8 .  Sosial təminat hüququ

I. H

ər kəsin sosial təminat hüququ vardır.

II. Yardıma möhtac olanlara köm

ək etmək ilk növbədə onların ailə üzvlərinin borcudur.

III.  H

ər  kəs  qanunla  müəyyən  edilmiş  yaş  həddinə  çatdıqda,  xəstəliyinə,  əlilliyinə,  ailə  başçısını  itirdiyinə,  əmək

qabiliyy

ətini itirdiyinə, işsizliyə görə və qanunla nəzərdə tutulmuş digər hallarda sosial təminat hüququna malikdir.

IV. T

əqaüdlərin və sosial müavinətlərin minimum məbləği qanunla müəyyən edilir.

V.  Dövl

ət  xeyriyyəçilik  fəaliyyətinin,  könüllü  sosial  sığortanın  və  sosial  təminatın  başqa  növlərinin  inkişafı  üçün

imkanlar yaradır.

M a d d

ə   3 9 .  Sağlam ətraf mühitdə yaşamaq hüququ

[18]

I. H

ər kəsin sağlam ətraf mühitdə yaşamaq hüququ vardır.

---

II.  H

ər  kəsin  ətraf  mühitin  əsl  vəziyyəti  haqqında  məlumat  toplamaq  və  ekoloji  hüquqpozma  ilə  əlaqədar  onun

sa

ğlamlığına və əmlakına vurulmuş zərərin əvəzini almaq hüququ vardır.

III. Heç k

əs ətraf mühitə, təbii ehtiyatlara qanunla müəyyən edilmiş hədlərdən artıq təhlükə törədə və ya zərər vura

bilm

əz.

IV.  Dövl

ət  ekoloji  tarazlığın  saxlanılmasına,  yabanı  bitkilərin  və  vəhşi  heyvanların  qanunla  müəyyən  edilmiş

növl

ərinin qorunmasına təminat verir.

M a d d

ə   4 0 .  Mədəniyyət hüququ

I. H

ər kəsin mədəni həyatda iştirak etmək, mədəniyyət təsisatlarından və mədəni sərvətlərdən istifadə etmək hüququ

vardır.

II. H

ər kəs tarixi, mədəni və mənəvi irsə hörmətlə yanaşmalı, ona qayğı göstərməli, tarix və mədəniyyət abidələrini

qorumalıdır.

M a d d

ə   4 1 .  Sağlamlığın qorunması hüququ

I. H

ər kəsin sağlamlığını qorumaq və tibbi yardım almaq hüququ vardır.

II.  Dövl

ət  müxtəlif  mülkiyyət  növləri  əsasında  fəaliyyət  göstərən  səhiyyənin  bütün  növlərinin  inkişafı  üçün  zəruri

t

ədbirlər  görür,  sanitariya-epidemiologiya  salamatlığına  təminat  verir,  tibbi  sığortanın  müxtəlif  növləri  üçün  imkanlar

yaradır.

III. 

İnsanların həyatı və sağlamlığı üçün təhlükə törədən faktları və halları gizlədən vəzifəli şəxslər qanun əsasında

m

əsuliyyətə cəlb edilirlər.

M a d d

ə   4 2 .  Təhsil hüququ

I. H

ər bir vətəndaşın təhsil almaq hüququ vardır.

II. Dövl

ət pulsuz icbari ümumi orta təhsil almaq hüququnu təmin edir.

III. T

əhsil sisteminə dövlət tərəfindən nəzarət edilir.

IV. Maddi v

əziyyətdən asılı olmayaraq istedadlı şəxslərin təhsili davam etdirməsinə dövlət zəmanət verir.

V. Dövl

ət minimum təhsil standartlarını müəyyən edir.

M a d d

ə   4 3 .  Mənzil hüququ

I. Heç k

əs yaşadığı mənzildən qanunsuz məhrum edilə bilməz.

II.  Dövl

ət  yaşayış  binalarının  və  evlərin  tikintisinə  rəvac  verir,  insanların  mənzil  hüququnu  gerçəkləşdirmək  üçün

xüsusi t

ədbirlər görür.

M a d d

ə   4 4 .  Milli mənsubiyyət hüququ

I. H

ər kəsin milli mənsubiyyətini qoruyub saxlamaq hüququ vardır.

II. Heç k

əs milli mənsubiyyətini dəyişdirməyə məcbur edilə bilməz.

M a d d

ə   4 5 .  Ana dilindən istifadə hüququ

I. H

ər kəsin ana dilindən istifadə etmək hüququ vardır. Hər kəsin istədiyi dildə tərbiyə və təhsil almaq, yaradıcılıqla

m

əşğul olmaq hüququ vardır.

II. Heç k

əs ana dilindən istifadə hüququndan məhrum edilə bilməz.

M a d d

ə   4 6 .  Şərəf və ləyaqətin müdafiəsi hüququ

I. H

ər kəsin öz şərəf və ləyaqətini müdafiə etmək hüququ vardır.

II. 

Şəxsiyyətin ləyaqəti dövlət tərəfindən qorunur. Heç bir hal şəxsiyyətin ləyaqətinin alçaldılmasına əsas verə bilməz.

III. Heç k

əsə işgəncə və əzab verilə bilməz. Heç kəs insan ləyaqətini alçaldan rəftara və ya cəzaya məruz qala bilməz.

Özünün könüllü razılı

ğı olmadan heç kəsin üzərində tibbi, elmi və başqa təcrübələr aparıla bilməz.

M a d d

ə   4 7 .  Fikir və söz azadlığı

I. H

ər kəsin fikir və söz azadlığı vardır.

II. Heç k

əs öz fikir və əqidəsini açıqlamağa və ya fikir və əqidəsindən dönməyə məcbur edilə bilməz.

III. 

İrqi, milli, dini, sosial  və hər hansı digər meyara əsaslanan  ədavət və düşmənçilik oyadan təşviqata və təbliğata yol

verilmir.