Referat toshkent davlat pedagogika universiteti Bajardi: Mamatova Umida p s 5 guruhi talabasi

(1857-1913)  

Ferdinand de Sossyur 

nutqiy faoliyatning til va 

nutq zidlanishi asosida 

amalga oshishini 

ta’kidlaydi hamda 

tilshunoslikda til va nutq 

tushunchalarini farqlaydi

. 

 

---

 

I

 

. Boshqa millat va xalqlarning tiliga hurmat. Fuqarolar o‘zaro muomalani va 

ta’lim  olishning  qaysi  tilda  bo‘lishini  o‘z  xohishlariga  ko‘ra  tanlab  olishlari, 

boshqa millat va xalqlar zich yashaydigan joylarda maktabgacha bo‘lgan tarbiya, 

bolalar  muassasalarini  tashkil  etishlari  (5-modda),  mahalliy  hokimiyat  va 

boshqaruv idoralariga o‘z tillarida murojaat qilishlari mumkin. 

Ular sudlov ishlari bilan o‘z tillarida ham tanishib chiqishlari va so‘zlashlari 

mumkin.  Korxona,  muassasa  va  birlashmalarda,  agar  ko‘pchilik  davlat  tilini 

bilmasa,  ish  yuritish,  hisob-kitob,  statistika  va  moliya  hujjatlari  boshqa  tillarda 

ham  olib  borilishi  mumkin.  Xalqaro  anjumanlarning  tili  va  hujjatlari  davlat  tili 

bilan bir qatorda boshqa tillarda ham o‘tkazilishiga ruxsat etiladi. Agar talab etilsa, 

notarial  harakatlar  davlat  tili  bilan  bir  qatorda  boshqa  tillarda  ham  olib  boriladi.  

Fuqarolar ariza, taklif, shikoyatlarini o‘z tillarida berishlari, radio, teleko‘rsatuvda 

o‘z tillarida gapirishlari, kitob, maqola yozishlari mumkin. 

Shu  bilan  birga,  muassasa  va  tashkilot  muhrlari,  tamg‘alari,  ish  qog‘ozlari 

hamda  hududlar,  maydon,  ko‘chalar,  geografik  obyekt  nomlari  davlat  tilida 

bo‘ladi.  Shuningdek,  Qonunning  4-moddasida  ko‘rsatilishicha,  «Fuqarolarga 

davlat tilini o‘qitish bepul amalga oshiriladi» 

Yozuv  juda  qadimiydir  va  vaqt  jihatidan 

chegaralanmagan.  Zero,  Xorazmiy,  Ibn  Sino  va 

Navoiyning asarlari yozuvda aks etgani uchun ham 

shu kungacha saqlangan.  

Tarixan tarkib topgan, 

qat’iy me’yorlarga 

bo‘ysunuvchi, 

so‘zlashuvchilarning qaysi 

hududda yashashidan 

qat’i nazar barchasi 

uchun umumiy bo‘lgan til