Az R-da BYD prosedurasına əmək olunmaqla daşınan mallar aralıq gömrük
idarəsində (idxal zamanı giriş, tranzit zamanı giriş və çıxış) idxal və ya ixrac rüsum və
vergilərinin ödənilməsindən və depozitə qoyulmasından azad edilir. Həmin gömrük
idarələrində BYD kitabçalarının rəsmiləşdirilməsi üçün yığımlar tutulmur.
BYD prosedurasına əməl olunmaqla plomblanmış yol nəqliyyat vasitələrində,
plomblanmış yol nəqliyyat vasitələri qatarında və ya plomblanmış konteynerlərdə daşınan
mallar bir qayda olaraq aralıq gömrük idarələrində gömrük baxışından azad olunurlar.
103
Gömrük baxışı müstəsna hal kimi nəqliyyat vasitələrinin plomblanmış
bölmələrində və ya konteynerlərdə BYD kitabçasının yük manifestində göstərilməyən
əşyalar olmasını güman etməyə kifayət qədər əsaslar oldyğu təqdirdə həyata keçirilə
bilər.
BYD prosedurası o şərtlə tətbiq olunur ki, mallar:
- BYD Konvensiyasına və təsdiq edilmiş Əsasnaməyə uyğun olaraq doldurulmuş
və sənədləşdirilmiş BYD kitabçası ilə müşayiət olunsun;
- zəmanətverici birliyin zəmanəti (təminatı) ilə təmin olunsun;
- əvvəlcədən gömrük möhür və plombları altında (ağırçəkili və irihəcmli malların
daşınması istisna olmaqla) daşınmaya büraxılmış avtomobillərdə, yol nəqliyyat
vasitələrindən ibar\t qatarlarda və ya konteynerlərdə daşınsın.
Göndərilmə gömrük idarələri yalnış bir ölkədə, təyinat gömrük idarələri isə ikidən
artıq olmayan ölkələrdə yerləşməlidirlər. Göndərilmə və təyinat gömrük məntəqələrinin
ümumi sayı 4 artıq olmamalıdır.
BYD kitabçası 4 səhifəli üz qabığından, kəsilməyən ½ nömrəli sarı vərəqdən və ½
nömrəli kötükdən, 1 nömrəli (kəsilən) vərəqdən və 1 nömrəli kötüklərdən (ağ rəngli), 2
nömrəli kəsilən vərəqlərdən və 2 nömrəli kötüklərdən (yaşıl rəngli) və yol nəqliyyat
hadisəsinə dair protokollardan (sarı rəngli) ibarətdir.
Kəsilən vərəqlərin və onların kötüklərinin (1 və 2) birləşməsi bir qayda olaraq hər
bir ölkədə (göndərilmə ölkəsində və giriş gömrük idarələrində), 2 nömrəli kəsilən vərəq və
2 nömrəli kötük isə çıxış və təyinat gömrük idarəsində istifadə olunmaq üçün nəzərdə
tutulmuşlar.
Hal-hazırda istifadə edilən BYD kitabçaları 14 və ya 20 vərəqdən (yəni 7 və ya 10
komplektdən) ibarətdir və müvafiq olaraq 7 və ya 10 dövlətin ərazisindən keçməklə
daşıma üçün nəzərdə tutulmuşdur.
BYD prosedurasına əməl olunmaqla daşınmanı həyata keçirilməyə yalnız BYD
kitabçasının sahibinin hüququ vardır. BYD kitabçaları 1975-ci il BYD Konvensiyasının
iştirakçı dövlətlərinin zəmanət birlikləri tərəfindən verilir.
Az R-da BYD kitabçaları ABADA (Az Beynəlxalq Avtomobil Daşıyıcıları
Assosiasiyası) tərəfindən verilir.
Bu cür kitabçalar ingilis və rus dillərində çap olunan birinci kəsilməyən sarı vərəqi
çıxmaq şərti ilə fransız dilində çap olunur.
104
BYD prosedurasına əməl olunmaqla malların gömrük nəzarəti altında Az R-na
çatdırılması və tranziti zamanı zəmanət assosiasiyası – Az Beynəlxalq Avtomobil
Daşıyıcıları Birliyi Assosiasiyasıdır. Zaminlik barədə müqaviləyə uyğun olaraq ABADA, Az R-
nın Qanunvericiliyi pozuldyğu halda daşıyıcılar tərəfindən ödənilməli olan gömrük rüsum
və ya vergilərini ödəməlidir.
6. Fiziki şəxslər Azərbaycan Respublikasının gömrük sərhədindən keçərkən:
Fiziki şəxslər tərəfindən istehsal və kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə
tutulmayan mallar, o cümlədən dövlət orqanlarının nəzarət siyahılarına aid edilməyən
mallar sadələşdirilmiş qaydada bəyan edilir. Fiziki şəxslər tərəfindən gömrük sərhədindən
keçirilən malların təyinatı fiziki şəxsin səfərinin bütün halları nəzərə alınmaqla, malların
gömrük sərhədindən fiziki şəxsin və
onun ailə üzvlərinin şəxsi istifadəsi və istehlakı məqsədləri üçün keçirildiyi
yəqinləşdirilməklə, onların xassələri, miqdarı, habelə sərhəddən keçirilməsinin
mütəmadiliyi əsasında gömrük orqanları tərəfindən müəyyən edilir.
Sadələşdirilmiş qaydada bəyanetmə yaşıl kanaldan istifadə etməklə yazılı
bəyannamə təqdim edilməməyi nəzərdə tutur. Sadələşdirilmiş qaydada bəyanetmə fiziki
şəxslər tərəfindən müşayiət olunan baqajda və əl yükündə keçirilən mallara şamil edilir, o
şərtlə ki:
- Azərbaycan Respublikasının gömrük sərhədindən keçirilən malların miqdarı və
dəyəri (müşayiət olunmayan baqajlar istisna olmaqla) həmin malların gömrük ödənişləri
alınmadan keçirilməsinə yol verilən miqdar və dəyərindən artıq olmasın;
- həmin mallara qadağalar və ya məhdudiyyətlər qoyulmasın;
- Gömrük ödənişlərinə cəlb olunan mallar olduqda isə həmin mallar yazılı formada
bəyan edilməli və “Qırmızı kanal”dan istifadə edilməlidir .
Fiziki şəxslər tərəfindən Azərbaycan Respublikasının gömrük sərhədindən
keçirilən əşyalar sərhəd keçid məntəqələrində gömrük orqanlarına bəyan edilir.
Bəyannamə Azərbaycan, ingilis, rus dillərində doldurulur, gömrük orqanının icazəsi ilə isə
gömrük orqanının vəzifəli şəxsinin bildiyi başqa dillərdə də doldurula bilər. Bəyannamə 16
yaşına çatmış fiziki şəxs tərəfindən doldurulur. 16 yaşına çatmamış fiziki şəxslərin malları
haqqında məlumat onları müşayiət edən şəxslərin bəyannaməsində göstərilir.
Bəyannamədə mallar haqqında məlumatlar öz əksini tapmalıdır.
105
Fiziki şəxslər istehsal və kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan
aşağıdakı malları gömrük ödənişləri ödəmədən Azərbaycan Respublikasının gömrük
sərhədindən keçirə bilərlər:
- səfər zamanı fiziki şəxsin zəruri ehtiyaclarının ödənilməsi üçün nəzərdə tutulan
şəxsi əşyalar;
- ümumi gömrük dəyəri 1500 ABŞ dolları ekvivalenti məbləğindən (müşayiət edilən
hər bir yetkinlik yaşına çatmamış fiziki şəxsə görə əlavə 500 ABŞ dolları ekvivalenti
məbləğindən) artıq olmayan mallar;
- gömrük ərazisindən aparılan mallar;
- beynəlxalq poçt göndərişləri və ya daşıyıcı şirkət vasitəsilə eyni fiziki şəxsin adına
30 (otuz) gün müddətində ümumi gömrük dəyəri 1000 ABŞ dollar ekvivalenti
məbləğindən artıq olmayan gömrük ərazisinə gətirilən mallar;
- beynəlxalq poçt göndərişləri və ya daşıyıcı şirkət vasitəsilə gömrük ərazisindən
göndərilən mallar;
-
avtomobilin konstruksiyasında nəzərdə tutulmuş yanacaq bakının tutumu
həcmində yanacaq;
- Azərbaycan Respublikasında dövlət qeydiyyatından keçməyən dərman vasitələri
də daxil olmaqla, şəxsi istifadə üçün zəruri olan miqdarda dərman vasitələri;
-
müvəqqəti qalma müddətində, istehsal və kommersiya məqsədləri üçün idxal
olunmuş istənilən mal istisna olmaqla, mədəniyyət, turizm, idman, peşəkar görüşlər,
səhiyyə, tədris və sair məqsədlərlə səyahətin bütün şərtləri nəzərə alınmaqla, səyahət
boyu xarici səyahətçinin şəxsi istifadəsi üçün müvəqqəti keçirilən mallar;
- Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş qaydada açılmış
vərəsəlik (наследник) hüququ əsasında əldə edilmiş əşyalar (müvafiq təsdiqedici sənəd
təqdim edilməklə);
-
18 yaşına çatmış hər bir fiziki şəxs tərəfindən şəxsi istifadə üçün keçirilən 3 litr
alkoqollu içki və 600 ədəd siqaret;
- 10 kiloqrama qədər ərzaq məhsulları (nərə cinsli balıq istisna olmaqla);
-
125 qrama qədər nərə cinsli balıq kürüsü (икра);
106
- əcnəbi (иностранец )əməkçi miqrant Azərbaycan Respublikasında, Azərbaycan
Respublikasının vətəndaşı olan əməkçi miqrant xarici ölkədə əmək fəaliyyətinə başlamaq
və əmək fəaliyyətini başa vurduqdan sonra qayıtmaq üçün gömrük sərhədini keçərkə
onun şəxsi əşyaları, məişət avadanlıqları, əmək fəaliyyəti üçün zəruri olan alətlər.
- Azərbaycan Respublikasının diplomatik xidmət əməkdaşları və diplomatic xidmət
orqanlarının inzibati-texniki xidmətini həyata keçirən şəxslər və Azərbaycan Respublikası
Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidmətinin Diplomatik Nümayəndəliklərin Mühafizə İdarəsinin
hərbi qulluqçuları tərəfindən müvafiq təsdiqedici sənəd (müvafiq olaraq Azərbaycan
Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyi və Azərbaycan Respublikasının Xüsusi Dövlət
Mühafizə Xidməti tərəfindən xarici ölkəyə ezam olunmuş (командировка) əməkdaşın
geri çağırılma əmrinin müvafiq qaydada təsdiq olunmuş surəti) təqdim edilməklə, onların
xaricdə işlədikləri dövrdə əldə etdikləri vəsaitin və əmlakın, o cümlədən avtonəqliyyat
vasitələrinin gömrük ərazisinə gətirilməsinə görə gömrük ödənişləri tutulmur.
Fiziki şəxslər tərəfindən valyuta sərvətlərinin Azərbaycan Respublikasına gətirilməsi
və Azərbaycan Respublikasından çıxarılması Qaydaları:
Rezidentlər tərəfindən Azərbaycan Respublikası ərazisinə gətirilmiş valyuta
sərvətlərinin məbləği 10.000 ABŞ dolları ekvivalentinədək olduqda “Sərnişin gömrük
bəyannaməsi” ilə, 10.000 ABŞ dolları ekvivalentindən yuxarı olduqda isə “Sərnişin gömrük
bəyannaməsi” və “ Gömrük vəsiqəsi” ilə rəsmiləşdirilir.
Rezidentlər tərəfindən adambaşına 10.000 ABŞ, qeyri-rezidentlər isə 1000 ABŞ
dollar ekvivalenti məbləğdə valyuta sərvətləri (fond sərvətləri istisna olmaqla) sənəd
təqdim edilmədən, gömrük orqanlarına bəyan edilməklə Azərbaycan Respublikasından
nağd şəkildə çıxarıla bilər.
Rezidentlər və qeyri-rezidentlər Azərbaycan Respublikasına əvvəllər nağd şəkildə
gətirilmiş valyuta sərvətlərindən 50.000 ABŞ dolları ekvivalentinədək məbləği müvafiq
təsdiqedici sənədlər əsasında gömrük orqanlarında bəyan etməklə Azərbaycan
Respublikasından nağd şəkildə çıxara bilərlər.
Müvafiq dövlət orqanlarının razılığı ilə fiziki şəxslər tərəfindən Azərbaycan
Respublikasının gömrük sərhədindən keçirilən mallar.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2002-ci il 24 avqust tarixli, 769 nömrəli
Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Xidməti və mülki silahın Azərbaycan Respublikasına gətirilməsi
və Azərbaycan Respublikasından aparılması Qaydaları”nın 3-cü bəndinə əsasən xidməti və
107
mülki silahın, onun döyüş sursatının Azərbaycan Respublikasına gətirilməsi və Azərbaycan
Respublikasından aparılması Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyinin xüsusi
icazəsi ilə həyata keçirilir.
Azərbaycan Respublikasının “Dini etiqad (вера, убеждение) azadlığı haqqında”
20.08.1992-ci il tarixli 281 nömrəli Qanununun 22-ci maddəsinə əsasən Azərbaycan
Respublikası Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin razılığı əsasında dini təyinatlı
ədəbiyyat (kağız və elektron daşıyıcılarında), audio və video materiallar, mal və
məmulatlar və dini məzmunlu başqa məlumat materialları.
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin “Fiziki şəxslər tərəfindən istehsal,
yaxud kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan mallarm gömrük sərhədindən
keçirilməsinin güzəştli və sadələşdirilmiş Qaydaları”nın təsdiq edilməsi barədə
14.10.2013-cü il tarixli 305 nömrəli Qərarının 4.2-ci bəndinə əsasən əlillər üçün xüsusi
olaraq hazırlanmış avtonəqliyyat vasitələrinin gömrük ərazisinə gətirilməsinə Azərbaycan
Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Mudafiəsi Nazirliyinin təsdiqedici sənədi əsasında
güzəştli qaydada (gömrük ödənişləri alınmadan) icazə verilir.
“Tarix
və
mədəniyyət
abidələrinin
qorunması
haqqında”
Azərbaycan
Respublikasının 10.04.1998-ci il tarixli 470-IQ nömrəli Qanununun 16-cı maddəsinə
əsasən sənədli abidələr elmi-təbliğat (пропаганда) və mədəni mübadilə məqsədi ilə
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin icazəsi ilə Azərbaycan Respublikasının
gömrük ərazisindən kənara müvəqqəti aparıla bilər.
Azərbaycan Respublikasının “Mədəniyyət haqqında” 21.12.2012-ci il tarixli 506 IVQ
nömrəli
Qanununun
42.1-ci
maddəsinə
əsasən
Azərbaycan
Respublikasının
qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş və Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm
Nazirliyi tərəfindən mühafizə siyahısına daxil edilmiş mədəniyyət sərvətləri xüsusi rejim
əsasında verilmiş mühafizə dərəcəsinə müvafiq surətdə Azərbaycan Respublikası
Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin ixracın mümkünlüyü barədə verdiyi şəhadətnamə
Azərbaycan Respublikasının gömrük orqanına təqdim edildiyi və komissiyon dəyərinin
100 faizi məbləğində gömrük rüsumu ödənildikdən sonra, mühafizə dərəcəsi verilməmiş
mədəniyyət sərvətləri isə sərbəst surətdə Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisindən
aparıla bilər.
Ölmüş
şəxslər,
tabutdakı
meyitlər
və
urnadakı
küllər
Azərbaycan
Respublikasından aparılarkən Azərbaycan Respublikasında vətəndaşlıq vəziyyəti aktlarının
dövlət qeydiyyatını həyata keçirən orqanlar tərəfindən Azərbaycan Respublikası Nazirlər
108
Kabinetinin 31.10.2003-cü il tarixli 145 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Vətəndaşlıq
vəziyyəti aktlarının dövlət qeydiyyatı Qaydası”nın 1.5-ci maddəsinə müvafiq olaraq
verilən ölüm haqqında şəhadətnamə ya onun notariat qaydada təsdiq edilmiş surəti
(zərurət olduqda sanitariya-epidemioloji orqanların rəyi və qəbul edən ölkənin
qanunvericiliklə tələb olunan digər sənədlər), Azərbaycan Respublikası ərazisinə
gətirilərkən və ya tranzit keçirilərkən isə göndərən ölkənin səlahiyyətli orqanı tərəfindən
verilmiş ölüm haqqında şəhadətnamə və ya onun surəti gömrük orqanına təqdim
edilərkən icazə verilir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2002-ci il 24 avqust tarixli, 769 nömrəli
Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Xidməti və mülki silahın Azərbaycan Respublikasına gətirilməsi
və Azərbaycan Respublikasından aparılması Qaydaları”nın 4-cü bəndinə əsasən Mülki
silahın nadir nüsxələrinin Azərbaycan Respublikasından aparılması Azərbaycan
Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin razılığı ilə DİN-in xüsusi icazəsi əsasında
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirilir.
Azərbaycan Respublikasının muzey fonduna daxil olan silahlar və onların döyüş
sursatı Azərbaycan Respublikasından müvafiq sərgilərin təşkili və keçirilməsi məqsədi
ilə DİN-in razılığı ilə Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin xüsusi icazəsi
əsasında qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada müvəqqəti olaraq aparıla bilər.
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin ”Dövlət baytarlıq nəzarətində
olan məhsullara, o cümlədən idxal və ixrac edilən yüklərə dövlət baytarlıq nəzarətinin
təşkili, idxal-ixrac edilən heyvanların, heyvan mənşəli məhsulların və xammalın baytarlıq
(baytarlıq-sanitariya) vəziyyətinin yoxlanılması və müvafiq baytarlıq sənədinin verilməsi,
dövlət baytarlıq nəzarətində olan yüklərin Azərbaycan Respublikasına gətirilməsi və ölkə
daxilində daşınması Qaydaları”nın təsdiq edilməsi haqqında 21 aprel 2009-cu il tarixli, 66
nömrəli Qərarının 4.1-ci maddəsinə əsasən Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı
Nazirliyi yanında Dövlət Baytarlıq Xidmətinin qanunvericiliklə müəyyən edilmiş sənədləri
əsasında heyvanlar, baytarlıq preparatları və ləvazimatları; Azərbaycan Respublikası
Nazirlər Kabinetinin 2006-cı il 29 dekabr tarixli 280 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Bitki
və bitkiçilik məhsullarının idxalına və ixracına, təkrar ixracına Azərbaycan Respublikasının
ərazisində daşınmasına və dövriyyəsinə idxal karantin icazəsinin, təkra ixracat fitosanitar
sertifikatı və fitosanitar sertifikatlarının verilməsi Qaydaları”na əsasən Azərbaycan
Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Dövlət Fitosanitar Nəzarəti Xidmətinin
109
qanunvericiliklə müəyyən edilmiş sənədləri əsasında bitkilər və bitkiçilik məhsulları,
həmçinin bitki mühafizə vasitələri və aqrokimyəvi maddələr.
“Kökünün kəsilməsi təhlükəsi olan vəhşi fauna və yabanı flora növlərinin
beynəlxalq ticarətinin tənzimlənməsi Qaydaları”nın təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin 07.01.2009-cu il tarixli 2 nömrəli Qərarına əsasən
“Kökünün kəsilməsi təhlükəsi olan vəhşi fauna və yabanı flora növlərinin beynəlxalq
ticarəti haqqında” Konvensiya (CİTES) üzrə inzibati orqanın - Azərbaycan Respublikası
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin verdiyi CİTES İcazə/sertifikatına əsasəт kökünün
kəsilmə təhlükəsi olan vəhşi fauna və yabanı flora növləri (CİTES növləri), habelə dənizdən
introduksiya. (переселение жив. случайно или намеренно)
Fiziki şəxslər tərəfindən Azərbaycan Respublikasının gömrük sərhədindən
keçirilməsi qadağan olunan mallar.
Dostları ilə paylaş: |