3.5 Kiplik Tümleçler Kiplik tümleçler, cümledeki eylemin tarzını bildiren ve wie, wieviel, wie sehr, womit, mit wem, ohne was, ohne wen sorularını yanıtlayan cümle öğeleridir.
VARDAR (1988: 240),, “Angabe” teriminin karşılığı olarak “tümleyen”, KORKMAZ
(1992:152) ise “tümleç” için “Ergänzung” sözcüğünü kullanır. Tümleçler,
“Modalergänzung” olarak da nitelenir. Kiplik tümleçlere, Almanca cümlede özellikle
“wie” sorusu yöneltilir. Bu öğeler eylemin ne durumda olduğunu açıklar.
1)
Der Clown war lächerlich.
Palyaço gülünçtü.
2) Auf der Welt leben viele Menschen ohne Freiheit. Dünyada birçok insan özgür olmadan yaşıyor.
3) Sie spricht wie eine Diplomatin. O bir diplomat gibi konuşuyor.
Yukarıdaki örnek cümlelere Wie (nasıl) sorusunu yönelttiğimiz zaman,
eylemin durumunu belirten cümle öğeleri bir tümleç görevindedir.
KORKMAZ(1992: 152),tümleci “cümle içindeki yüklemin anlamını çeşitli
yönlerden tamamlayan öğelere verilen ad” olarak tanımlar. Tümleçler işlev olarak
yüklemi tümleyen, tamamlayan sözcüklerdir. VARDAR(1988: 208) tümleci, geleneksel dilbilgisinde, yüklemin anlamını
çeşitli açılardan bütünlemek, belirginleştirmek ya da pekiştirmek amacıyla kullanılan
108
sözcük ya da dizim olarak tanımlar ve tümleçleri düz tümleç ya da nesne, dolaylı tümleç, ilgeç tümleçleri ve belirteç tümleçleri olarak 4 gruba ayırır.