Derleme Akut Gomerülonefritler

pATOGenez

Bir  immun  kompleks  hastalığı  olduğu  bilinmesine 

karşın, APSGN  gelişimindeki  en  önemli  tetikleyici 

etken olan nefritojenik antijen kavramı hâlâ tam açık-

lığa  kavuşmamıştır.  Glomerüllerdeki  immun  depo-

lanmayı başlatan etkene ilişkin farklı görüşler vardır, 

bunlar:  1)  dolaşımdaki  nefritojenik  antijen  içeren 

immün komplekslerin glomerüle oturması, 2) nefrito-

jenik antijenin glomerül kapiller duvarı içine sızması 

ve antijen-antikor birleşmesinin duvar içinde gerçek-

leşmesi, 3) streptokok antijenleri ile benzerlik göste-

ren normal glomerüler antijenler nedeniyle, mikroor-

ganizmaya karşı üretilen antikorların yapısal eleman-

lar ile çapraz reaksiyon göstermesi ve 4) dolaşımdaki 

streptokoklara  ait,  M  proteini  ya  da  endolizin  gibi 

antijenlerin, glomerül kapiller duvara afinite göster-

mesiyle reaksiyonların tetiklenmesi olarak sayılabilir 

(8,9,20)

. 

Son zamanlarda, iki katyonik antijenin olası nefrito-

jenik  antijenler  olduğu  ve  APSGN  patogenezinden 

bu  antijenlerin  sorumlu  olduğu  düşünülmektedir. 

Streptococcal  pyrogenic  exotoxin  B  (SPEB)  ve 

plasmin-binding  membrane  receptor,  the  glyceral-

dehyde  phosphate  dehydrogenase  (NAPlr/Plr, 

GAPDH)  isimli  bu  antijenler,  plazmini  bağlayarak 

kompleman aktivasyonuna yol açmakta ve ardından 

gelen süreçler yoluyla kemotaksis ve glomerül bazal 

membran hasarına neden olmaktadır. Bu antijenlerin 

her ikisi de uzun süreli antikor yanıtı oluşturmakta, 

akut ataktan 10 yıl sonra bile bunlara karşı oluşmuş 

antikorlar saptanabilmektedir. APSGN tekrarının çok 

ender  olması,  bu  sorumlu  antijenlere  karşı  oluşan 

antikor yanıtının uzun süreli devam etmesiyle açık-

lanmaktadır 

(5,8,9,20)

. 

Akut poststreptokoksik glomerülonefrit, 3-14 yaşları 

arasındaki  çocuklarda  en  sıktır  ve  2  yaşından  önce 

görülmesi çok enderdir. Erkeklerde kızlardan yakla-

şık iki kat daha sık görülür 

(8,9,20)

.