O`zbekiston respubliksi oliy va o`rta
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI
Yüklə 0,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI
....................................... 32
3
Hozirda ota-bobolarimiz orzu qilgan kun keldi va uning soyasida farzandlarimiz o`sayapti. Ya`ni, bugungi mustaqillik farzandlariga Mustaqil Vatan bag`rida tug`ilib, o`nib-o`sib, kamol topib bormoqlik amalga oshmoqda va farzandlarimizni chin ma`noda toza havodan nafas olish, musaffo osmon ostida yashash baxtiga muyassar bo`lganligini komil ishonch bilan ayta olamiz. Shuning bilan birga Davlatimiz tomonidan barkamol shaxs tarbiyasi asosida barkamol avlodni shakllantirish kabi ustivor vazifani uzluksiz ta`lim tizimi oldiga qo`ymoqda. Buning amalga oshishida dastlab yoshlar ongiga ma`naviyatli odam, madaniyatli kishi, milliy-ma`naviy qadriyatlar va shu kabi tushunchalar hamda ularning mazmun-mohiyatlarini singdirish muhim ahamiyat kasb etadi. Bunga sabab ular orqali yoshlar ongida ozod va obod Vatan, mustaqil davlatning o`ziga xos yo`li, o`z-o`zini anglash, intellektual salohiyatli barkamol shaxslarni tarbiyalashga erishish mumkin.
Ma`lumki, milliy tarbiyada milliy qahramonlari, Davlat arboblari, donishmandlarning turmush tarzi, ilohiy va muqaddas kitoblardagi inson tarbiyasiga oid (bola tarbiyasiga oid rivoyatlar, hikoyatlar, hikmatlar va shu kabilar) didaktik materiallar qimmatli manbaa bo`lib
hisoblanadi. Donishmandlarning ibratli turmush tarzi, hayotiy pand nasihatlari xalq pedagogikamizning asosini tashkil etadi. Ota-bobolarimizning har bir purmano fikri avloddan avlodga sayqallashib bizgacha yetib kelmoqda. Ular milliy tarbiyada muhim ma`naviy didaktik asos bo`la oladi. Quyida shunday o`gitlardan biri bo`lmish imorat qurishdagi fikrni va uning uzluksiz ta`lim tizimiga qiyosini keltiramiz. “Halqimizda devor qiyshiq bo`lsa, u qulaydi”, degan gap bor. Devorning qiyshiq bo`lishi esa, uning dastlabki terilayotgan g`ishtlarning qanday taxtlanishiga bog`liq.Maktabgacha ta`lim muassasi uzluksiz ta`lim tizimining birinchi turi, ya`ni dastlabki bosqichidir. Bugungi kunda Davlatimiz uzluksiz ta`lim tizimi oldiga ma`naviy yetuk va intelluktual salohiyatli barkamol avlodni shakllantirishdek muhim vazifani qo`ymoqda. Bu muhim vazifani bajarishning 4
dastlabki bosqichi maktabgacha ta`lim muassasalari (MTM)da amalga oshiriladi va unda ijodkor, ijtimoiy faol, ma`naviy jihatdan boy shaxsni shakllantirishga qaratiladi. Bunga davlatimiz tomonidan katta e`tibor berilmoqda. Jumladan, O`zbekiston Respublikasining “Ta`lim to`g`risida”gi Qonunni 10 va 11 moddalari ham aynan MTM siga bog`liq, ya`ni 10-moddada ta`lim tulari sanab o`tilib, uning birinchi turi-“Maktabgacha ta`lim” ekanligi ta`kidlangan va 11-moddasida esa “Maktabgacha ta`lim bola shaxsini sog`lom va yetuk, maktabda o`qishga tayyorlanadigan tarzda shakllantirish maqsadini ko`zlaydi. Bu ta`lim olti-yetti yoshgacha oilada, bolalar bog`chasida va mulk shaklidan qat`iy nazar boshqa ta`lim muassasalarida olib boriladi”, - deb alohida ta`kidlangan. Shuningdek, “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”da ham maktabgacha ta`lim-uzluksiz ta`lim tizimning birinchi turi ekanligi qayd etilib, unda maktabgacha ta`lim muassasalarida ta`lim-tarbiya jarayonini olib borishga qo`yilgan zamonaviy talablar aks ettirilgan. U talablarni amalga oshirish uchun maktabgacha ta`lim muassasalarida bolalarni sog`lom, ma`naviy jihatdan yetuk va barkamol shaxs bo`lib shakllanishiga, o`qishga bo`lgan havaslarini o`yg`otishga, muntazam ravishda ta`lim olishlariga imkoniyat yaratish lozim bo`ladi va u maktabgacha ta`lim muassasalarida amalga oshiriladi. Mazkur o`quv qo`llanmada ham maktabgacha ta`lim muassasalaridagi bolalar ma`naviy tarbiyasida xalqimizning asriy an`ana va qadriyatlari, boy ma`naviy merosidan foydalanish masalalari qaraladi va shu asosda ularga ajdodlarimizdan bizgacha yetib kelgan intellektual mulkini asrab avaylash, muqaddas burch ekanligi o`qtiriladi. Shuningdek, o`quv qo`llanmada bolalar ongu tafakkurini, dunyoqarashini va eng asosiysi ularning mafkuraviy immunitetini shakllantirishga asos solinishiga ham katta e`tibor berilmoqda. Ushbu o`quv qo`llanma “Oilada ma`naviy tarbiya asoslari” nomli o`quv qo`llanmaning bevosita davomi bo`lib, unda maktabgacha ta`lim muassasalarida bolalarga ma`naviy tarbiya berishning pedagogik asoslari qaraladi. Maktabgacha ta`lim muassasalarida pedagogik xodimlarining kasbiy tayyorgarligidan boshlab, “Ma`naviyat saboqlari” 5
mashg`ulotlarini tashkil etishning ilmiy-metodik asoslarigacha to`liq tadqiq etildi. Qo`llanmada “Ma`naviyat saboqlari” mashg`ulotlari bo`yicha ayrim mavzularning innovasion ishlanmalari, mavzularning namunaviy ro`yxatlari va ma`naviy ishlar bo`yicha amalga oshiriladigan rejalar hamda mazkur yo`nalishdagi mashg`ulotlarni olib borishga oid didaktik materiallar ham berilgan. Bu qayd etilganlar maktabgacha ta`lim muassasalarida tarbiyalanuvchining dunyoqarashini, ma`naviy qiyofasini va intellektual salohiyatini yuksaltirishga yordam beradi, degan umiddamiz.
|