TIL – ASOSIY NUTQ A’ZOSI
7-dars
Assalomu alaykum, muhtaram o’quvchilar. Bugun Siz bilan asosiy nutq
a’zosi hisoblangan til borasida gaplashamiz. Uning vazifalarini o’rganishdan oldin
til qismlari bilan tanishtirib o’taman. Barcha tajvid olimlari til yuzasini 3 qismga
ajratgan. Doktor Ayman til yuzasini 3 ga ajratibgina qolmay, balki “jazrul lisan”
haqida ham qo’shimcha ma’lumot bergan. Til uchi esa qism emas, tilning eng uchi,
boshini bildiradigan joy xolos. Quyidagi suratga e’tibor qaratamiz:
Yuqoridagi atamalarning o’qilishini o’rganamiz:
Til qismlari – aqsaamul lisaan, Til ildizi – jazrul lisaan
Til yuqorisi – aqsol lisaan, Til o’rtasi – vasatul lisaan
Til oldi – Toroful lisaan, Til uchi (til boshi) – ro’sul lisaan.
Yuqorida til yuzasini o’rgandik, endi til yon qirg’og’ini o’rganamiz.
Quyidagi rasmda til yon qirg’ig’i 2 qismga bo’lingan:
Yuqoridagi atamalar o’qilishini o’rganamiz:
Til yon qirg’og’i – haafatul lisaan
Til yon qirg’og’ining ichkarisi – aqsoo haafatil lisaan
Til yon qirg’og’ining oldi – adnaa haafatil lisaan
Til yon qirg’og’ining tugash joyi – muntahaa haafatil lisaan.
Til quyidagi vazifalarni bajaradi:
1. Ta’m bilish.
2. Ovqatni chaynash va yutish jarayonida luqmani og’iz bo’shlig’ida
harakatlantirish.
3. Harflarning talaffuzida ishtirok etish. Talaffuz qilib ko’rsak bilamizki, til tovush
– harflarni hosil qilishda faol ishtirok etadi.
Demak, til – asosiy nutq a’zolaridan biri ekan.
Dostları ilə paylaş: |