Maktabgacha yoshdagi bolalarni nutqini korreksiyalashda pedagogik texnologiyalar

---

International Conference on Developments in Education, Sciences and Humanities 
Hosted from Livorno, Italy 
https: econferencezone.org May 2
nd 
-3
rd
 2022 
95 
“MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALARNI NUTQINI 
KORREKSIYALASHDA PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALAR” 
Ne‘matova Shirinoy Nizomiddinovna 
Buxoro davlat Universiteti Pedagogika instituti 
Ta‘lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi 
(maktabgacha ta‘lim ) yo‘nalishi 
1-kurs magistranti 
Annotatsiya: Zamonaviy jamiyatda bola tug'ilishidanoq texnologik muhitda yashaydi. Buu bolalarning 
idrokini va o'rganish odatlarini o'zgartiradi, maktabgacha yoshdagi bolalar uchun qiziqarli bo'lgan raqamli 
texnologiyalardan foydalanish zarurligini aniqlaydi, ularni ongli ravishda nutq va tilni tuzatuvchi harakatlarni 
bajarishga undaydi. nutqni o'z-o'zini nazorat qilishni rivojlantirish kerak boʻladi. Ushbu maqolada, 
maktabgacha ta'lim tshkilotida bolalar nutqi va tilini tuzatishda raqamli texnologiyalardan foydalanish 
imkoniyatlarini muhokama qilishni rag'batlantirish, nazariy adabiyotlarni tahlil qilish va nutq terapiyasini 
tuzatishda ishlatiladigan pedagogik texnologiya vositalarini qoʻllash haqida fikr yuritiladi. 
Kalit so`zlar: ta`lim va tarbiya, pedagogik texnologiya, nutq va til, tarbiyachi, metodik material. 
Pedagogik fan sifatida logopediyada «nutqning to‘liq rivojlanmaganligi» tushunchasi, eshitish va intellekti 
normada bo‘lgan bolalarda barcha nutq kamponentlarining shakllanishi buzilishi bilan xarakterlanuvchi nutq 
kamchiligiga nisbatan qo‘llaniladi. «Nutqning to‘liq rivojlanmaganligida nutqning kechroq paydo bo‘lishi, 
lug‘atning kambag‘alligi, agrammatizm, talaffuz kamchiliklari kuzatiladi.» Nutqning to‘liq rivojlanmaganligi 
tushunchasi bola nutqi rivojlanishining aniq holatidan kelib chiqqan holda, o‘zining etilogiyasi bo‘yicha nutq 
rivojlanmaganligining turli xil ko‘rinishlariga yagona pedagogik yondashuv imkoniyati haqidagi ilg‘or nuqtai 
nazarga asoslanadi. Nutqning to‘liq rivojlanmaganligi termini nutq rivojlanishi buzilishiga g‘oyat chuqur 
yondashuvni ifodalaydi va uni tahlil qilish pedagog zimmasidadir. Bunday yondoshuv mutaxassisdan katta 
umumbiologik va tibbiy malakani talab qiluvchi, nuqson tuzilishini patogenetik jihatdan tahlil qilishni talab 
qilmaydi. 
1. Kichik yoshdagi bolalar nutqini o‘stirish vazifalari. 
1. Kichik yoshdagi bolalar nutqini o‘stirish vazifalari. Uch-besh yoshli bolalarda kattalarning mehriga, 
ularning tushunishiga va u bilan muloqot qilishiga ehtiyoj saqlanib qoladi. Kattalarga nisbatan ishonchga 
asoslangan muloqot va uning emotsional ahvolini (quvonch, zavq-shavq, qayg‘u, xotirjamlik, jahldorlik va 
h.k.) his qilishga, kayfiyat o‘zgarganligi sabablarini tushunishga qodirlik rivojlanadi. 
Maktabgacha ta'lim muassasasi va uning tashqarisida kengaytirilgan ta'lim berishda, jumladan bolalarning 
nutqidagi kamchiliklarni korreksiyalashda texnologiyalarning imkoniyatlari har qanday vaqtda va istalgan 
vaqtda qo'llab -quvvatlanishi va rag'batlantirilishi mumkin. Bolalarning taraqqiyotini baholash va kuzatishga 
yordam beradigan ta'limga yanada yaxlit yondashuv sanaladi. Raqamli texnologiyalardan foydalanib, turli xil 
raqamli yechimlar bo'lishi mumkin. Tarbiyachi va bola o'rtasidagi hamkorlikni rivojlantirish, o'quv jarayonini 
o'zgartirish, bolalar nutqi va tilini tuzatish uchun raqamli texnologiyalardan foydalanish maktabgacha ta'lim 
muassasasida ishlash o'quv jarayonida ta'limni, ma'lum ko'nikma va malakalarni egallashni rag'batlantiradi. 
Maktabgacha ta'lim nuqtai nazaridan, bu alohida ta'kidlanadi. Bir qator tematik sohalarda kompyuterlar 
bolalarning o'qishi va fikrlashiga ijobiy ta'sir ko'rsatishi mumkin, shuningdek, ularning metakognitiv 
ko'nikmalarining bugungi kunda yanada dolzarbligi aytiladi. Texnologiya bolalarga bilim olishga yordam 
beradimi, degan savol tug'iladi? MTM larda texnologiya orqali bunga qanday erishish mumkinligi haqidagi 
savolli muloqot va hamkorlik, meta -kompetentsiyalar va ijodkorlikka asoslanadi. Raqamli texnologiyalar 
yordamida rivojlanishi mumkin bo'lgan bolalarning nutqidagi kamchiliklarni bartaraf etishda turli dasturlar 
yoki raqamli o'yinlardan foydalaniladi. Ttengdoshlari, shuningdek, bolalar uchun mos dasturiy ta'minotga ega 
maktabgacha ta'lim muassasalarida nutq va tilni tuzatish ishlarida texnologiyalardan foydalanish 
imkoniyatlari, albatta, yaratilishi kerak. Kognitiv harakatlar endi ketma -ket emas, balki parallel ravishda sodir 

---