«scientific progress» Scientific Journal issn: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, issue: 5

187
 
tashqari yana bir buyuk ajdodimiz Abu Ali ibn Sino o`sha olis XI- asrda hali fan-
texnika inqilobi uyoqda tursin eng sodda tibbiy aparatlar bo`lmagan davrlarda murakkab 
dori-darmonlarni tayyorlab tibbiy jarrohlik muolajalarni amalga oshirgani bilan 
dunyoga mashhurdir. Uning “Tib qonunlari” asari Yevropada “Injil” kitobidan keyin 
eng ko`p nashr etilgan kitoblardan biri bo`lib 500 yil davomida dunyoning ko`plab 
nufuzli oliy o`quv yurtlarida barcha talabalar uchun darshlik sifatida qo`llanib kelingan.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Buyuk mutafakkir Al-Farg`oniy astronomiya fanida birinchi bo`lib geliosintrik 
nazaryani asoschisi bo`lgan ya’ni Yerni Quyosh atrofida aylanishini aniq hisob-kitoblar 
bilan isbotlab bergan. Yana bir buyuk bobomiz Temuriyzoda Mirzo Ulug`bek XV-
asrdayoq Samarqandda observatorya barpo etib yulduzlar xaritasini tuzgan. U yulduzlar 
joylashuvini shu qadar aniq hi- soblaganki hozirgi fan-texnika bu ma’lumotlarni 
bugungi kun hisobi bilan atigi bir-ikki daqiqa farq qilinishini aniqladi. Bundan ko`rinib 
turibdiki bizning Ota-bobola- rimiz jahon sivilizatsiyasiga munosib hissa qo`shgan 
shaxslar bo`lib yashab o`tganligi. Asosan ta’lim tizimi sobiq markazning hukumron 
mafkura manfaatlariga bo`ysundirilgan edi. Aytaylik aksaryat fanlar o`quv dasturiga 
kiritilmagan. Birgina O`zbekiston tarixi fanini oladigan bo`lsak ushbu fan xolis 
o`rganilmas, o`quv dasturida bu fanga ajratilgan soatlarning katta qismi sobiq ittifoq 
tarixini o`rganish- ga bag`ishlanar edi. O`quvchilar ongi vatanimiz tarixining noto`g`ri 
talqin qilingan hodisalari bilan to`dirilar edi. Milliy qadriyat va ma’naviyat toptalar, asl 
o`zbek olimlari va buyuk davlat arboblari,sarkardalari hayot va ijod yo`llari qoralangan.
Mamlakatimiz mustaqillikga erishgandan so`ng barcha sohalarda tub o`zgarishlar 
amalga oshirila boshladi. Ayniqsa ta`lim sohasiga katta e’tibor qaratildi. Ta’lim- tarbiya 
tizimi takomillashgani sayin odamlarning ma’navyati, ongi, tafakkur doirasi shakllanib, 
yuksalib bordi.” Ta’lim tizimini har tomonlama shaklan va mazmunan isloh qilish, 
yangilash lozim edi. Zero, jamiyat yangi shaxsni tarbiyalashni talab etayotgan bir 
paytda odamlarning ongi,dunyo qarashi, bilim saviyasini o`zgartirmay, uni 
zamonaviylashtirmay turib yangi jamiyatni barpo etib bo`lmaydi. Birinchi 
Prezidentimiz Islom Karimov mustaqillik yillarida ushbu jihatlarni inobatga olgan holda 
odamlarda yangicha, milliy qadriyat va an’analari- mizga asoslangan dunyoqarashni 
shakllantirish maqsadida ta’lim va tarbiyaga juda katta e’tibor qaratganlar. Jumladan u: 
Ta’lim O`zbekiston xalqi ma’naviyatiga yaratuvchilik faolligini baxsh etadi, Osib 
kelayotgan avlodning barcha eng yaxshi imkonyatlari unda nomoyon bo`ladi, kasb-kori, 
mahorati uzluksiz takomillashadi, katta avlodlarning dono tajribasi anglab olinadi va 
yosh avlodga o`tadi. Yoshlar, ularning iqtidorliligi va bilim olishga chanqoqligidan 
ta’lim va ma’naviyatini tushunib yetish boshlanadi, Shu bilan birga O`bekiston 
Respublikasining 1997-yil 29- Avgustda “Kadirlar tayyorlash milliy dasturi 

---

www.scientificprogress.uz 
«SCIENTIFIC PROGRESS» Scientific Journal
ISSN: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, ISSUE: 5