Investitsiyalash jarayoni. Investitsiya jarayoni ishtirokchilari.
Ustun darajada hoqimliklar oʻz extiyojlarini qisqa muddatli obligatsiyalar chiqarish
yordamida moliyalashtiradilar.Ayrim vaqtda ijroiya hoqimiyati idoralari pulni taklif qiluvchilar
tomonida qatnashadilar. Masalan, shaharda maʻlum vaqtga kelib qandaydir pul summasi bushab
kolsa, uni joriy hisob rakamida ushlab turmasdan, shahar hoqimiyati mablagʻni qisqa muddatli
moliyaviy bozorga kurollarga quyib daromad olishlari mumkin.Ijroiya hoqimiyati idoralarini
moliyaviy mablagʻlarga extiyoj sezayotgan tomonda va taklif tomonida moliyaviy institutlar va
moliyaviy bozorlar holatiga kuchli taʻsir koʻrsatadi. Aksariyat xollarda davlat – bu pul
mablagʻlarini isteʻmolchisidir, yaʻni u mablagʻ berishga qaraganda koʻp mablagʻni ishlatadi.
Kompaniyalar. Koʻpgina kompaniyalar shakllaridan kaʻtiy nazar oʻz faoliyatini yuritish
uchun yirik moliya mablagʻlariga muxtoj boʻladi. Ijroiya hoqimiyati idoralari singari, ularni
moliyaviy extiyojlari uzoq va qisqa muddatliga boʻlinadi. Uzoq muddatli maqsadlarni amalga
oshirish uchun kompaniyalarga zavodlar kurishga, asbob-uskunalar va inshootlar olishga, yangi
mahsulotlarni ishlash uchun pul kerak boʻladi. Qisqa muddatli extiyojlar tovar zaxiralarini
taʻminlash, debitor qarzlarini va boshqa joriy xarajat koplash zaruratlaridan yuzaga keladi. Qisqa
va uzoq muddatli extiyojlarni moliyalashtirish uchun kompaniyalar muomalaga turli xil qarz
qimmatli qogʻozlarni va aktsiyalarni chiqaradilar. Kachonki ularda vaqtincha ortiqcha pul
mablagʻlari paydo boʻlsa, ular pullarni boshqalarga taklif qiladilar. Amalda koʻpgina yirik
kompaniyalar naqd pullarini boshqarishni faol va murakkab strategiyasini amalga oshiradilar va
qisqa muddatli kimatli qogʻozlarni asosiy xaridorlari hisoblanadilar. Davlatga uxshab
kompaniyalar umuman pul mablagʻlarini sof xaridorlari hisoblanadi.
