Microsoft Word uzbek adiblari ziyouz com doc



Yüklə 0,49 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə43/116
tarix29.11.2022
ölçüsü0,49 Mb.
#71172
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   116
Sobir Mirvaliyev. O\'zbek adiblari

www.ziyouz.com кутубхонаси 
60
SHAROF RASHIDOV 
(1917—1983) 
Adib, yirik davlat arbobi Sharof Rashidov 1917 yilning 5 noyabrida Jizzaxda dehqon 
oilasida tavallud topgan, Narimonov maktabida tahsil ko‘rdi. 1934 yilda Jizzaxdagi 
pedagogika texnikumini, 1941 yilda Samarqand dorilfununini tugatadi. Shundan so‘ng 
muallim va muxbir sifatida o’z faoliyatini boshlaydi.
1938-1941 yillarda Samarqand viloyatining «Lenin yo‘li» ro‘znomasida ishlaydi. 1941-
1942 yillarda Ulug‘ Vatan urushida qatnashadi. Frontdan qaytgach, 1944-1947 yillarda 
rahbarlik ishiga o‘tadi. Samarqand viloyat partiya kotibi bo‘lib faollik ko‘rsatadi, 
1947—1949 yillarda «Qizil O’zbekiston» ro’znomasiga muharrirlik qiladi. 1940-1950 
yillarda O’zbekiston Yozuvchilari uyushmasi raisi, 1950-1959 yillarda O’zbekiston Oliy 
Kengashi Rayosatining raisi, 1959-1983 yillarda O’zbekiston Kompartiyasining Birinchi 
kotibi bo‘lib ishladi. Toki umrining oxirigacha Respublika partiya tashkilotiga rahbarlik 
qildi. Shuningdek, Ittifoq Partiya Markaziy qo‘mitasi Siyosiy Byurosi a’zoligiga nomzod 
ham edi. U o’n bir marta «Lenin ordeni», ikki marta (1974, 1977) «Mehnat qahramoni 
Oltin yulduzi» va Lenin mukofoti sovrindori ham bo‘lgan. 
Uning ijodi asosan 30-yillarning ikkinchi yarmida boshlangan bo‘lib, dastlab 
she’riyatda qalam tebratgan. Uning birinchi she’riy to‘plami «Samarqand kuylari” nomi 
bilan bosilgan. So‘ng esa «O’lkam», «Orzuimiz» (1939) kabi she’rlari chop etilgan. Ulug’ 
Vatan urushi davrida fashizmga qarshi g’alabaga yetaklovchi she’rlar yozib, 1945 yilda 
«Qahrim» nomi bilan to‘plam sifatida chop ettiradi. U ayni chog’da adabiyotshunos va 
munaqqid sifatida ham qalam tebratgan edi. U jang maydonlarida: 
Agar jangdan qaytsam orqamga,
La’nat o‘qing, yashashim bekor, — 
degan ahd bilan ona-Vatan dushmanlariga, fashizmga qarshi qahr-g‘azab tuyg’ularini 
to‘kib sochadi. 
Sharof Rashidov maqolanavis — publisistlikdan kamolga yetgan adib darajasiga 
ko‘tarildi. Shuning uchun ham uning badiiy ijodi namunalarida bu ruh yetakchi o‘rinni 
egallaydi. Adibning katta nasr namunalari bo‘lgan «G’oliblar», «Bo‘rondan kuchli», 
«Qudratli to‘lqin” romanlarida urushdan keyingi O’zbekiston xalqini, tiklanish yillaridagi 
mehnat jasoratlari badiiy ifodasini topgan. 
Ijodkorning «Kashmir qo‘shigi», «Komde va Mudan” kabi lirik qissalari an’anaviy 
Sharq dostonchiligi uslubida bitilgan bo‘lib, yoshlik, bahor, go‘zal hayot nashidasi 
madhiga bag‘ishlangandir. Adib hayotining so‘nggi yillarida yaratgan «Dil amri» qissasi 
Vatan urushi yillarida Belorus zaminida kechgan jang manzaralari, turli millat 
jangchilarining g’alaba yo‘lida olib borgan hayot-mamot kurashi tasviriga bagishlangan. 
Sharof Rashidov Sho‘ro hokimiyati davrining barcha davlat arboblari singari vafotidan 
keyin qoralandi. Hayoti va ijodini o‘rganish ta’qiqlandi. Mustaqillik sharofati bilan 
kamtarin adib va davlat arbobining nomi qayta tiklandi. U 1983 yilning kuzida to‘satdan 
vafot etdi. 


O’zbek adiblari. Sobir Mirvaliyev – “Fan” nashriyoti - 1993 

Yüklə 0,49 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   116




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin