Azərbaycan Respublİkasının Aİlə Məcəlləsİ

65.5. Valideynlik hüquqlarından m
əhrumetmə barədə qanuni q üvvəyə minmiş məhkəmə qətnaməsindən çıxarış 3
gün müdd
ətində hakim tərəfindən gücləndirilmiş elektron imza ilə təsdiqlənərək “Elektron məhkəmə” informasiya sistemi
vasit
əsilə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan ın (qurumun) informasiya sisteminə ötürülür.
[31]
Madd
ə 66. Valideynlik hüquqlarından məhrumetmənin nəticələri
66.1. Valideynlik hüquqlarından m
əhrum edilmiş valideynlər uşağa münasibətdə həmin uşaqla qohumluq faktına
əsaslanan bütün hüquqlarını, o cümlədən bu Məcəllənin 82-ci maddəsinə əsasən uşaqdan təminat almaq, habelə uşaqlar
üçün t
əyin edilmiş dövlət müavinəti almaq və imtiyazlardan istifadə etmək hüququnu itirirlər.
66.2. Valideynlik hüquqlarından m
əhrum edilmiş valideynlər uşaqların saxlanmasını təmin etmək vəzifələrindən
azad edilmirl
ər.
66.3. Valideynlik hüquqlarından m
əhrum edilmiş valideynlər (onlardan biri) ilə uşaqların birgə yaşamaq məsələlərini
m
əhkəmə Azərbaycan Respublikasının mənzil qanunvericiliyinə əsasən həll edir.
66.4. Valideynlik hüquqlarından m
əhrum edilmiş valideynlərin (onlardan birinin) uşaqları mənzilə xüsusi mülkiyyət
hüququna v
ə ya ondan istifadə hüququna, uşağın valideynlərlə və başqa qohumlarla qohumluq faktına əsaslanan əmlak
hüquqlarına, o cüml
ədən vərəsəlik hüququna malikdir.
66.5. U
şağın digər valideynə verilməsi mümkün olmadıqda və ya valideynlərin hər ikisi valideynlik hüquqlarından
m
əhrum edildikdə, uşaq müvafiq icra hakimiyyəti orqanının himayəsinə verilə bilər.
66.6. U
şaq, valideynlərin (onlardan birinin) valideynlik hüquqlarından məhrum edilməsi haqqında məhkəmənin
q
ətnaməsindən 6 ay keçəndən sonra övladlığa götürülə bilər.
Madd
ə 67. Valideynlik hüquqlarının bərpası
67.1. Valideynl
ərin (onlardan birinin) həyat tərzi, əxlaqı, uşağın tərbiyəsinə münasibətləri dəyişdikdə, valideynlik
hüquqları b
ərpa edilir.
67.2. Valideynlik hüquqlarının b
ərpası valideynlik hüquqlarından məhrum edilmiş valideynlərin (onlardan birinin)
ərizəsinə əsasən məhkəmə yolu ilə həll edilir.
67.3. Valideynlik hüquqlarının b
ərpası işinə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının iştirakı ilə baxılır.
67.4. Valideynlik hüquqlarının b
ərpası ilə bağlı valideynlərin ərizəsi ilə birlikdə uşağın valideynlərə (onlardan birinə)
qaytarılması t
ələbinə də baxıla bilər.
67.5. Valideynlik hüquqlarının b
ərpası uşağın mənafeyinə zidd olarsa, məhkəmə valideynlərin (onlardan birinin)
valideynlik hüquqlarının b
ərpası iddiasını uşağın rəyini nəzərə almaqla rədd edə bilər.
67.6. U
şaq 10 yaşına çatmışsa, ancaq onun razılığı ilə valideynlik hüquqları bərpa edilə bilər.
67.7. U
şaq övladlığa götürülmüşsə və övladlığa götürmə ləğv edilməmişsə, valideynlik hüquqları bərpa edilə bilməz.
Madd
ə 68. Valideynlik hüquqlarının məhdudlaşdırılması
68.1. M
əhkəmə valideynlik hüquqlarından məhrum etmədən uşağın mənafeyini nəzərə almaqla, valideynlərdən
(onlardan birind
ən) uşağın alınması barədə qətnamə qəbul edə bilər.
68.2. U
şağın valideynlərlə (onlardan biri ilə) qalması onlardan asılı olmayan hallarda (psixi pozğunluq və ya başqa
xroniki x
əstəliklər, ağır vəziyyət və s.) uşağın həyatı üçün təhlükə yaradırsa, valideynlik hüquqlarının
m
əhdudlaşdırılmasına yol verilir.
68.3. Valideynl
ərin davranışı onlarla qalan uşaq üçün təhlükəlidirsə, valideynlik hüquqlarından məhrumetmə üçün
əsas yoxdursa, valideynlik hüquqlarının məhdudlaşdırılmasına yol verilir. Valideynlər öz davranışını dəyişməzlərsə,
valideynlik hüquqlarının m
əhdudlaşdırılması barədə məhkəmə qətnaməsinin çıxarılmasından 6 ay keçdikdən sonra
müvafiq icra hakimiyy
əti orqanı uşaqların mənafeyini nəzərə alaraq valideynlik hüquqlarından məhrumetmə iddiası
qaldırmalıdır. Müvafiq icra hakimiyy
əti orqanı valideynləri (onlardan birini) bu müddətdən də tez valideynlik
hüquqlarından m
əhrumetmə barədə iddia qaldıra bilər.
68.4. U
şağın yaxın qohumları, yetkinlik yaşına çatmayan uşaqları müdafiə edən orqanlar, məktəbəqədər,
ümumt
əhsil və başqa müəssisələr valideynlik hüquqlarının məhdudlaşdırılması barədə iddia qaldıra bilərlər.
68.5. Valideynlik hüquqlarının m
əhdudlaşdırılması işinə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının iştirakı ilə baxılır. Bu
zaman m
əhkəmə valideynlərdən (onlardan birindən) aliment tutulması məsələsini də həll edir.
68.6. Valideynlik hüquqlarının m
əhdudlaşdırılması haqqında qətnamə qanuni qüvvəyə mindikdən sonra 3 gündən

---

gec olmayaraq m
əhkəmə bu qətnamədən çıxarışı müvafiq icra hakimiyyəti orqanına göndərməlidir.
Madd
ə 69. Valideynlik hüquqlarının məhdudlaşdırılmasının nəticələri
69.1. Valideynlik hüquqları m
əhdudlaşdırılan valideynlər uşağın tərbiyəsi ilə şəxsən məşğul olmaq, uşaqlı valideynlər
üçün dövl
ət müavinətləri və imtiyazlarına olan hüquqlarını itirirlər.
69.2. Valideynlik hüquqları m
əhdudlaşdırılan valideynlər uşağın saxlanmasını təmin etmək vəzifəsindən azad
edilmirl
ər.
69.3. Valideynlik hüquqları m
əhdudlaşdırılan valideynin uşaqları mənzilə xüsusi mülkiyyət hüququna və ya yaşayış
sah
əsindən istifadə, valideyn və digər qohumlarla faktiki qohumluğa əsaslanan əmlak hüquqlarına, o cümlədən vərəsəlik
hüququna malikdirl
ər.
69.4. H
ər iki valideynin valideynlik hüquqları məhdudlaşdırılmışsa, uşaq müvafiq icra hakimiyyəti orqanının
himay
əsinə verilir.
Madd
ə 70. Valideynlik hüquqlarının məhdudlaşdırılmasının ləğv edilməsi
70.1. M
əhkəmə valideynlik hüquqlarının məhdudlaşdırılmasına əsaslar aradan qalxdıqda, valideynlərin (onlardan
birinin) verdiyi iddia üzr
ə uşağın onlara (onlardan birinə) qaytarılması və bu Məcəllənin 62-ci maddəsi ilə nəzərdə
tutulmu
ş məhdudiyyətlərin ləğv olunması haqqında qətnamə qəbul edə bilər.
70.2. U
şağın valideynə qaytarılması uşağın mənafeyi ilə ziddiyyət yaradarsa, məhkəmə iddianı rədd edə bilər.
Madd
ə 71. Valideynlik hüquqları məhkəmə tərəfindən məhdudlaşdırılan valideynlərin uşaqlarla əlaqələri
71.1. Valideynlik hüquqları m
əhkəmə tərəfindən məhdudlaşdırılan valideynin uşaqlarla əlaqə saxlamasına icazə
verilir, bir 
şərtlə ki, bu əlaqə uşaqlara zərərli təsir göstərməsin.
71.2. Valideynl
ərlə uşaqların əlaqəsinə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının, uşaqların qəyyumunun (himayəçisinin),
himay
ədar valideynlərin və ya uşaqlar yerləşdiyi müəssisənin rəhbərliyinin razılığı ilə icazə verilir.
Madd
ə 72. Uşağın sağlamlığı və ya həyatı üçün birbaşa təhlükə olduqda uşağın valideynlərdən (onları əvəz edən