O’zbekiston Respublikasi xalq ta’limi vazirligi Toshkent shahar xalq ta’limi xodimlarini

 
 
 
 

---

7 
Sonlarning EKUB va EKUK larni topish. 
 Sonlarning eng katta umumuy bo’luvchisi (EKUB) deb berilgan sonlarlarning 
umumiy bo’luvchilar ishida eng kattasiga aytiladi
Masalan; 20 va 12 sonlarining EKUBi-EKUB(20,12) kabi yoziladi va u 4 ga 
teng , ya’ni EKUB(20,12) =4. EKUB(30,45,75)=15. EKUB(8,16,24,40)=8. 
 
Agar berilgan sonlarning hammasi bittasiga qoldiqsiz bo’linsa o’sha bittasi 
berilgan son, EKUB bo’ladi. 
Masalan; EKUB(10,20,50,70)=10; EKUB(11,33,55,77,99)=11;
 
O’zaro tub sonlarning EUKB 1 ga teng bo’lagi .
Masalan; EKUB(9,20)=1,EKUB (8,16,40,80,27)=1. 
 
Biz EKUB ni topgan sonlar kichik bo’lib, ularning EKUB ini og’zaki topish 
mumkun. Katta sonlarning EKUB ni sonlar va ularning darajalarining ko’paytmasi 
shaklida yozilsa , u tup ko’paytuvchilarga ajratilgan diyiladi.
Masalan; 40 = 8 
5 =
5 ; 120 = 12 10 = 1
; 
265 = 5 
53 . 
 
Sonlarni EKUBini topish uchun: 
1 .Ular tup kupaytuvchilarga ajratiladi ; 
2 .Hammasida bo’lgan tub sonlarni eng eng kichik darajalari bilan olib ko’paytma 
tuziladi ;
3 .K o’paytmaning qiymati shu sonlarning EKUB bo’ladi . 
Masalan ; 1) EKUB (180 , 406 ) =
180 = 10 
; 
460 = 10 
2) 
EKUB (2100 , 3080 , 252 ) = 
2100 
3
3080 = 10 
 
Sonlarning eng kichik umumiy karralisi (EKUK) deb berilgan sonlarning har 
biriga qoldiqsiz bo’linadigan sonlarning eng kichigiga aytiladi .
Masalan ; EKUK (12 , 10 ) = 60 ; 
EKUK (6 , 8 , 15 ) = 120 ;
EKUK (16 , 24 , 36 ) = 144 ; 
1 . Bir nechta sonlarning bittasi qolganlariga qoldiqsiz bo’linsa o’sha son ularning 
EKUK bo’ladi .