Metallarni kimyoviy korroziyadan himoya qilish usullari

Keywords: corrosion; corrosion protection; corrosion; electrochemical corrosion; gas 
corrosion; 
 
KIRISH 
Har yili inson faoliyati oqibatida atrof-muhitda ko’plab o’zgarishlar, atmosferada yangi 
azon teshiklari, tabiy ofatlar va yer resurslarini vayron bo’lishi kuzatilmoqda. Atrof-muhitda 
o’zgarishlar bo’lgani uchun atmosfera omillari zarar ko’radi va ular metal konstruksiyalarga 
salbiy ta’sir ko’rsatadi, ularda korroziyani shakllanishiga olib keladi. Shu munosabat bilan 
ko'plab metall konstruktsiyalar asl xususiyatlarini yo'qotadi. Bu esa ularning belgilangan hizmat 
muddatiga salbiy ta’sir qiladi. Korroziya sababidan metallarning yaroqsiz ahvolga kelishi yillik 
ishlab chiqarishning 15 foizini tashil etadi. Korroziyaga qarshi kurashish va undan 
himoyalanishning asosiy maqsadi dunyodagi cheklangan bo’lgan metall resurslarini tejashdir. Bu 
katta iqtisodiy ahamiyatga ega [1-4]. Korroziya mashinalarning metal qismlarini, kema va 
tankerlarning korpuslarini, quvurlarni, rezervuarlarni, dengizdagi inshootlar va boshqa agressiv 
muhitdagi metallarning korroziyaga uchrab yemirilishi natijasida katta yo’qotishlarga olib 
keladi. Korroziya metallni o’z hususiyatidan mahrum etadi va uni hech narsaga yaroqsiz kukun 
yoki changga aylantiradi Havo, suv, kislota, quruq gazlar, ishqor va tuzlarning eritmalari va 

---

 
SCIENCE AND INNOVATION
INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 7 
UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337 
261 
boshqa shu kabi ta’sir etuvchilar oqibatida juda ko’p metallar yemiriladi. Metallar korroziyasi 
metallarning tashqi muhit bilan kimyoviy va elektrokimyoviy ta’sirlashuvi natijasida o’z-o’zidan 
sodir bo’ladigan jarayondir. 
Korroziya (lot. corrigere — oʻymoq, yemirmoq) —jismlar 
(metallar, beton, tosh, yogʻoch, baʼzi plastmassalar va boshqalar)ning tashqi muhit bilan 
biologik, kimyoviy yoki elektr-kimyoviy taʼsirlashuvi oqibatida yemirilishi. Temir va temir 
qotishmalari korroziyasi zanglash deb ham ataladi [1].