Tafakkur, xotira, nutq, hayol

Xotiraning
 
8
 
qonunini

---

Psixologik
Neyro-fiziologik
Bioximik
Xotira jarayonining asoslari III –yoʼnalishda oʼrganilgan:

---

Xotiraning 
psixologik nazariyalari 
inson faolligi bilan bogʼliq boʼlgan xotira jarayonlarini shakllantirishni tadqiq 
etadi va uning quyidagi turlari mavjud:
Birinchisi
Аssotsiativ nazariyadir.
Ikkinchi
psixologik nazariya xotiraning Geshtalьt nazariyasidir.
Uchinchisi
Bixeviorizm nazariyasi – inson xotirasida, esda olib qolishda takrorlashning ahamiyatiga diqqatni 
qaratadi.
Toʼrinchisi
Freydizm xotirani emotsiyalar, motivlar va ehtiyojlar bilan bogʼlaydi.
Beshinchisi 
Mantiqiy nazariya А.Bine va Byullerlar tomonidan ilgari surilib, ular xotiradagi materialni xotiraning 
mantiqiy esda olib qolinishi bilan bogʼlaydi.
Oltinchisi
 Faoliyat nazariyasi А.N.Leontьev, N.I.Zinchenko, А.А.Smirnovlar tomonidan ilgari surilib, turli 
tasavvurlar orasidagi bogʼliqlik esda olib qolingan materialning qandayligiga emas, balki odamning u bilan nima 
qilishiga bogʼliqdir.
Bioximik nazariya 
tashqi taʼsir ostida nerv hujayralarida yuz beradigan oʼzgarishlarni qayd qilish va xotira 
jarayonida 
DNK
va 
RNK
ahamiyatini aniqlashga qaratilgandir. DNK xotirani genetik tugʼma tashuvchi sifatida, 
RNK esa individual xotiraning ontogenetik asosi sifatida qabul qilinadi
Kibernetik nazariya boʼyicha xotira maʼlumotni qabul qilib olish, qayta esga tushirish va unutishdir.
Neyro-fiziologik nazariya 
- Vaqt oraligʼida esda olib qolish, saqlash va esga tushirish xotiraning 
asoslari fiziologik nazariyasini tashkil qiladi.

---

Bu mavjud tasavvurlar asosida inson ilgari idrok etmagan, 
uning tajribasida bo'lmagan obyektlarning tasvirlarini yaratishda 
ifodalangan ong faoliyati.