Microsoft Word lal? ?miraslanova -ias? m?hsul texno muhazir? m?tni II semestr doc

MÜHAZİRƏ 11. 
MÖVZU:  СОУСЛАР, ОНЛАРЫН ЯЩЯМИЙЙЯТИ, ТЯСНИФАТЫ ВЯ
ЧЕШИДЛЯРИ. ЯСАС АЬ ВЯ ГЫРМЫЗЫ СОУСЛАРЫН ЩАЗЫРЛАНМАСЫ, 
ОНЛАРЫН ТЮРЯМЯЛЯРИ ВЯ ЩАЗЫРЛАНМАСЫНЫН ТЕХНОЛОЪИ 
СХЕМИ 
Plan: 
1. Qidalanmada соусларın rolu və əhəmiyyəti. 
2. Souslar üçün yağda qovrulmuş tərəvəz və un hazırlanması. 
3. Qəhvəyi bulyonun hazırlanması.
4. Bulyon sousları, qırmızı ət sousları, qırmızı sous (əsas sous). 
5. Ağ sous (əsas sous), xamadan hazırlanan souslar, xamalı souslar,
sirkəli mayonez sousu. 
 
Souslar geniş xörək çeşidinin tərkib hissəsini təşkil edir. Bunlarda xeyli 
miqdar cürbəcür təmli, aromatik və boya maddələri mövcüddur. Souslar xörəyi 
təmini və zahiri görünüşünü yaxşılaşdırır, habelə xörəyə təravət verir. Tərkibində 
kərə yağı, xama və yumurta olan souslar kulinar məmulatının kaloriyasını xeyli 
artırır. 
Sousların aromatik maddələri mədə şirəsini gücləndirir və beləliklə də xörəyin 
insan orqanizimində həzmə getməsinə kömək edir. Xörəklərin bişirilməsində 
sousların əhəmiyyəti böyükdür, souslar əsas məhsulun yaxud qarninin üzərinə 
tökülür, şorbalar və qarnilərə vurulur və yaxud da ayrıca qabda (sousnikdə) 
xörəyin yanına qoyulur. 
Souslar iki böyük yarımqrupa bölünür; bunlara isti sous və soyuq souslar 
təşkil edir. 
Sousun maye hissəsi əsas hissə sayılır və bulyondan, tərəvəz həlimimdən, 
süddən, xamadan, yağ\dan (heyvanat yağı və yaxud bitki yağı) və sirkədən ibarət 
olur. Bir çox sousun tərkibinə yağda qovrulmuş buğda unu daxil edilir, lakin unlu 
souslardan yalnız isti halda istifadə olunur. Bu souslar dibi qalın qazanda və qısa 
qazanda hazırlanır. 

---

52 
Isti sousların süfrəyə veriləndə temperaturu 65-70 dərəcədən, soyuq sousların 
isə 10-12 dərəcədən olmamalıdır. 
Bütün souslar aşağıdakı qruplara bölünür: