Inson genetikasi merosni qanday paydo bo'lsa, o'rganadi odamzod. Inson
genetikasi turli xil sohalarni qamrab oladi, shu jumladan: klassik
genetika, sitogenetika, molekulyar genetika, biokimyoviy
genetika, genomika, populyatsiya genetikasi, rivojlanish genetikasi, klinik
genetikava genetik maslahat.
Avtosomal xususiyatlar autosomadagi bitta gen bilan bog'liq (jinsiy
bo'lmagan xromosoma) - ular "dominant"chunki bu belgining paydo bo'lishi uchun
bitta ota-onadan meros bo'lib qolgan bitta nusxa kifoya qiladi. Bu ko'pincha ota-
onalardan biri ham xuddi shunday xususiyatga ega bo'lishi kerak degan ma'noni
anglatadi, agar u yangi paydo bo'ladigan mutatsiya tufayli yuzaga kelmasa.
Autosomal dominantning misollari xususiyatlar va buzilishlar mavjud Xantington
kasalligi va akondroplaziya.
Tibbiy genetika - bu genetikani tibbiy yordamga tatbiq etish. Bu inson
genetikasi bilan, masalan, sabablari va merosxo'rligi bo'yicha tadqiqotlar bilan bir-
birini qoplaydi genetik kasalliklar inson genetikasi va
tibbiy genetika doirasida
ko'rib chiqiladi, genetik kasalliklarga chalinganlarni tashxislash, boshqarish va
maslahat berish esa tibbiy genetikaning bir qismi hisoblanadi.
Har bir inson tibbiyot sohasida ma’lum bir darajada bilim va amaliy
ko’nikmalarni o’zida shakllantrishi zarurdir. Bulardan albatta
inson umri davomida
keng foydalanadi.
Urganch Davlat Universiteti Tabiiy fanlar fakulteti “Biologiya” yonalishii
195- gurux talabasi
Raxmanova Ziyodaxonning
“Tibbiyot genetikasi sohasidagi
yutuqlar, muammolar va istiqbollar haqida” mavzusidan yozgan kurs ishiga
Taqriz.
Raxmanova Ziyodaxonning
“Tibbiyot genetikasi sohasidagi yutuqlar,
muammolar va istiqbollar haqida” mavzusidan yozgan kurs ishi asosan irsiy
kasalliklar va uning natijasida kelib chiqadigan o’zgarishlar
va har xil belgilarga
bag'ishlanadi. Chunki yildan yilga antropogen omillar sababli har
xil mutatsiyalar
natijasida irsiy kasalliklar turlari kelib chiqishi ahamiyatga molikdir. Ko'p hollarda
irsiy kasalliklar tufayli kelib chiqadigan o’g’ir xastaliklar dunyo miqyosida katta
o'rin olishi bunga yaqqol namunadir. Hozirgi bu muammoli vaziyatlar xususida
keltirib o’tilgan ma’lumotlarga qaratilgan bu mavzuni yoritish va
bu borada bir
qancha rejalar tuzib uni amalga oshirish faol ishtirok etganligi ish mazmunidan
yaqqol ko'rinib turibdi.
Kurs ishi: 2 ta Bob va 3 ta bo'limdan iborat bo'lib, uning muallifi ilmiy
adabiyotlardan o'rinli va oqilona foydalangan. Ishda turli tillardagi adabiyotlardagi
ma’lumotlardan foydalanganligi ro'yhati keltirilgan.
Raxmanova Ziyodaxonning
“Tibbiyot genetikasi sohasidagi yutuqlar,
muammolar va istiqbollar haqida” mavzusida yozilgan kurs ishining mazmuni
shundan iboratki yer yuzidagi mavjud bo’lgan, turlari yildan yilga
oshib
borayotgan irsiy kasalliklarni puxta o'rganib, ularni oldini olish, yaxshi turlarni
saqlab qolish va ularni ko'paytirish haqida to'liq malumot to' plagan, kurs ishiga
mavzudan kelib chiqib, xulosa ilova qilingan.
Kurs ishi qo'yilgan nizom talablarga javob beradi va himoya qilishga tavsiya
etiladi.
UrDU “Biologiya ta’lim” yo’nalishi
kafedrasi o'qituvchisi: __________________________