O‘zbekiston Respublikasi fanlar akademiyasi
Volume 4 | Conference Proceedings 1 | 2023
O‘zbek tili, adabiyoti va folklori instituti
Alisher Navoiy adabiy va ilmiy merosini
o‘rganish masalalari
DOI: 10.24412/2181-1385-2023-1-101-105
101
8-fevral
https://tai.uz/ Xalqaro konferensiya
AMIRIYNING NAVOIYGA MUXAMMASI
Dilmurod Asqarov
O„zR FA O„zbek tili, adabiyoti va folklori instituti tayanch doktoranti
ANNOTATSIYA
Mazkur maqolada Amiriyning ustoz salafi Alisher Navoiy g‟azaliga bog‟lagan
muxammasi tahlil qilingan. Navoiy boshlab bergan an‟ana
munosib davom
ettirganligi, badiiyati, qofiyasi, vazni yuzasidan fikr yuritilgan.
Kalit so’zlar: muxammas, taxmis, an‟ana, adabiy meros, ishq, qofiya, mavzu,
vazn.
АННОТАЦИЯ
В данной статье анализируется интерпретация Амири газели его
предшественника Алишера Навои. Возникли мысли о достойном продолжении
традиции, заложенной Навои, его артистизме, рифме и ритме.
Ключевые слова: мухаммас, тахмис, традиция, литературное наследие,
любовь, рифма, тема, ритм.
ABSTRACT
In
this article, Amiri's interpretation of the ghazal of his predecessor Alisher
Navoi is analyzed. Thoughts were made on the worthy continuation of
the tradition
started by Navoi, his artistry, rhyme and rhythm.
Keywords: muhammas, takhmis, tradition,
literary heritage, love, rhyme,
theme, rhythm.
Ma‟lumki, muxammas Sharq mumtoz adabiyotining yetakchi she‟riy
shakllaridan
biridir.
Ayniqsa,
XVIII–XIX
asrlar
o„zbek
she‟riyatida
muxammasnavislik ancha rivojlangan. Shoirlar o„zlariga ustoz deb bilgan
salaflarning badiiy jihatdan yuksak g„azallariga muxammaslar bog„laganlar. Ayniqsa,
Xiva va Qo„qon adabiy muhitlarida muxammasnavislikka alohida e‟tibor berildi.
Muxammaslardan
iborat maxsus bayozlar tuzilib, to„plamlar tartib berildi.
Adabiyotshunos Y.Is‟hoqov ta‟biri bilan aytganda, muxammas o„zbek
adabiyotida
“g„azaldan keyin eng ko„p yaratilgan lirik janr”dir. [3.127] Qaysi
bir shoirning devonini qo„lingizga olmang, uning o„tmish va
zamondosh so„z san‟atkorlarining o„zini ta‟sirlantirgan va