11-laboratoriya mashg‘uloti

2. Laboratoriya mashg‘ulotining topshiriqlari 
 
1. Fotodiodning volt-amper xarakteristikalari oilasini tafsivlang.
Uni qanday miqdoriy munosabat bilan ifodalash mumkin. 
2. Fotodiodning energetik xarakteristikasini tafsivlang. 
3. Fotodiodning spektral xarakteristikasini tafsivlang. 
4. Fotodiodning tezkorligi qanday omillar bilan belgilanadi? Ularni
tafsivlang. Fotodiodning chegaraviy chastotasiga ta’rif bering va
uni aniqlash usulini tafsivlang. 
 

---

14 
 
 
 
 
 
 
 

---

15 
14-laboratoriya mashg‘uloti.  Optik tarmoqlagichlardagi yo‘qotishlarni o‘lchash. 
Ishdan maqsad: STM-1 sinxron transport modulining tuzilishi asosida optik 
uzatish tizimning tuzilish va ishlash prnitsipini o‘rganish.
 
1. Nazariy qism 
 
OA da axborotlarni yorug‘lik yoki optik signallar ko‘rinishida uzatish va qayta ishlash 
amalga oshiriladi. OA uchun yorug‘lik nurlanishi va to‘lqin uzunligi turini tanlash 
uzatilayotgan axborot xarakteriga, shuningdek nurlanish hosil qilish imkoniyalariga, 
undan signal shakllanishiga, yorug‘lik to‘lqinini uzatish va qayta ishlashga va nixoyat, 
axborotga ega signalni qabul qilishga bog‘liq.
OA tizimining umumlashgan tuzilish sxemasi 14.1 – rasmda keltirilgan. Sxema OA 
ning turlari TOA va OOA ga xos standart bloklardan (elementlardan) tashkil topgan . 
 
14.1 – rasm. OA tizimining umumlashgan tuzilish sxemasi: 
1 – axborotlar manbai; 
2 – optik uzatgich va modulyator; 
3 – optik kanal; 
4 – optik qabul qilgich 
Axborotlar manbaidan uzluksiz yoki raqamli signallar beriladi. So‘ng signallar 
yorug‘lik 
oqimi-tashuvchi 
chastotaning 
elektromagnit 
tebranishlarini 
modulyatsiyalaydi. 
So‘ng yorug‘lik nuri ko‘rinishidagi optik signallar uzatuvchi muhit - optik kanal 
orqali tarqaladi. Uzatuvchi muhit yuqorida aytib o‘tilgandek ochiq fazo, atmosfera, 
ya’ni OOA liniyasi yoki TOA liniyasi bo‘lishi mumkin. Uzatilgan axborotlar optik 
qabul qilgich demodulyatorida demodulyatsiyalanadi. Demodulyatorning asosiy 
elementi optik fotodetektor hisoblanadi. Signallarni uzoq masofalarga uzatishda, 
qachonki qabul qilgich kirishida signal/shovqin nisbati talab darajasidan past bo‘lganda 
liniyada retranslyatorlar o‘rnatiladi. 
TOA tizimining tuzilish sxemasini (14.2 – rasm) to‘liq ko‘rib chiqamiz.