Elnur İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları 19 kiçik “p
əncərələr” kimi təzahül edir. Çıxışlarının məhdudluğu
onların
metallogenik
əhəmiyyətinin düzgün
proqnozlaşdırılmasına imkan vermir. Hersin tsikli üçün bütün
struktur m
ərtəbələrdə və yaş intervallarında çökmə süxurların
üstünlüyü s
əciyyəvidir. Maqmatik süxurlar qalınlığı 0,5-3,0 m.
olan layvarı diabaz intruziyaları ilə təmsil olunmuşlar. Bu
çöküntül
ər içərisində stratiform tipli qurğuşun-sink yatağı
yerl
əşir, lakin hersin tsikli çöküntülərinin məhdud miqyasda
yayılması ilə əlaqədar olaraq onların endogen filiz yataqları üçün
potensial ehtiyatları tam qiymətləndirilməmişdir. Metal və qeyri-
metal yataqlarının genetik tiplərinin ən çox təzahür edən
müxt
əlifliyi tektono-maqmatik inkişafın alp tsikli üçün
s
əciyyəvidir. Azərbaycanın ərazisi Böyük və Kiçik Qafqaz
regionlarına və onları bir-birindən ayıran dağarası Kür
çök
əkliyinə, Talış qırışıqlıq strukturuna, Naxçıvan zonasına və
Qusar-D
əvəçi kənar çökəyinə bölünür. Böyük Qafqaz
Az
ərbaycan ərazisində şimal sərhədi Baş Qafqaz dağ silsiləsi üzrə
keç
ən cənub yamacı ilə təmsil olunur. Böyük Qafqazın cənub
yamacında ümumi qalınlığı müxtəlif müəlliflərə görə 6-10 km.
olan çökm
ə süxurlar üstünlük təşkil edir. Maqmatik süxurlar
Böyük Qafqazın dayka qurşağını əmələ gətirən qabbro-
diabazların,
qabbro-dioritlərin, dioritlərin
layvarı
intruziyalarından, daykalarından, kiçik ştoklarından və əsasi, orta
v
ə az miqdarda turş tərkibli vulkanitlərdən ibarətdir. Metallogenik
baxımdan bu region mis-pirrotin və kolçedan-polimetal
yataqlarının geniş yayılması ilə xarakterizə olunur. Filizçay,
Katsdağ, Katex, Cicix-Saqator və b. yataqlar kompleks tərkibli
filiz cisiml
əri ilə təmsil olunaraq, filizlərin texnoloji emalı
prosesind
ə əsas filiz əmələ gətirən elementlərlə birlikdə
çıxarılmasının mümkünlüyü baxımından diqqəti cəlb edən
miqdarda qarışıq komponentlər (Ag, Au, Co, Bi, Cd, İn, Se, Te və
b.
) saxlayırlar.