Pedagog respublika ilmiy jurnali

NATIJALAR 

---

PEDAGOG RESPUBLIKA ILMIY JURNALI 
6 – TOM 6 – SON / 2023 - YIL / 15 - IYUN 
www.bestpublication.org
 
127 
Natijalar bo'limi tadqiqot natijalarini taqdim etadi. Unda Farg„ona viloyatida 
aniqlangan o„rmonlarning kesilishi, suvning ifloslanishi, yerlarning tanazzulga uchrashi, 
havoning ifloslanishi kabi ekologik muammolar batafsil bayon etilgan. Ma'lumotlar 
tahlili va statistik ma'lumotlar topilmalarni qo'llab-quvvatlash uchun ishlatiladi. 
Kompleks tahlil natijalari bo„limida Farg„ona viloyatining ekologik holati bo„yicha olib 
borilgan tadqiqot natijalari yoritilgan. Adabiyotlarni o'rganish, ma'lumotlarni to'plash 
va tahlil qilish asosida quyidagi ekologik muammolar aniqlandi: O'rmonlarni kesish: 
Farg„ona viloyatida asosan qishloq xo„jaligini kengaytirish, yog„och tayyorlash va o„tin 
yig„ish bilan bog„liq holda o„rmonlarning sezilarli darajada kesilishi kuzatilmoqda. Bu 
tabiiy yashash joylarining yo'qolishiga, biologik xilma-xillikning qisqarishiga, tuproq 
eroziyasining kuchayishiga va ekotizim xizmatlarining pasayishiga olib keldi. Statistik 
ma'lumotlar so'nggi o'n yil ichida o'rmon qoplamining sezilarli darajada qisqarganini 
ko'rsatdi, bu muammoning jiddiyligini ko'rsatadi. 
Suvning ifloslanishi: Farg„ona viloyatida suvning ifloslanishi asosiy ekologik 
muammo hisoblanadi. Sanoat chiqindilari, chiqindilarni noto'g'ri boshqarish va qishloq 
xo'jaligidagi oqimlar suv havzalarini, shu jumladan daryolar va ko'llarni ifloslangan. Bu 
ifloslanish nafaqat suv ekotizimlariga ta'sir qiladi, balki inson salomatligi va qishloq 
xo'jaligi mahsuldorligiga ham xavf tug'diradi. Suv sifati monitoringi ma'lumotlari bir 
nechta suv manbalarida og'ir metallar va organik ifloslantiruvchi moddalar kabi 
ifloslantiruvchi moddalarning yuqori darajasini ko'rsatdi. 
Yer degradatsiyasi: Farg„ona viloyatida qishloq xo„jaligidagi nobarqaror 
amaliyotlar, jumladan, pestitsidlar va o„g„itlarni haddan tashqari ko„p ishlatish 
natijasida yerlarning degradatsiyasiga olib keldi. Tuproq eroziyasi, sho„rlanish va 
cho„llanish qishloq xo„jaligi erlariga ta‟sir ko„rsatib, hosildorlikni pasaytirib, oziq-ovqat 
xavfsizligiga uzoq muddatli tahdid solmoqda. Tuproq namunalari tahlili tuproq 
degradatsiyasining yuqori ko'rsatkichlarini ko'rsatdi, bu mintaqadagi yerlarning 
degradatsiya darajasini tasdiqlaydi. 
Havoning ifloslanishi: Farg„ona viloyatining shahar hududlarida havoning 
ifloslanishi jiddiy tashvish tug„dirmoqda. Tez sanoatlashtirish, eskirgan infratuzilma va 
samarasiz energiya tizimlari havoni ifloslantiruvchi moddalar, jumladan zarrachalar, 
oltingugurt dioksidi va azot oksidlarining yuqori darajasiga olib keladi. Shahar 
markazlaridan olingan havo sifati monitoringi ma'lumotlari havo sifatining yomonligini 
va havo sifati milliy va xalqaro standartlardan oshib ketishini ko'rsatdi. 
MUHOKAMA 
Muhokama bo'limida natijalar sharhlanadi, ularning Farg'ona viloyatidagi 
ekologik vaziyatga ta'siri va ahamiyati o'rganiladi. U atrof-muhit muammolari va 
ularning mahalliy hamjamiyatlarga ta'siri, jumladan, sog'liq muammolari, turmush 
tarzining buzilishi va ijtimoiy-madaniy meros o'rtasidagi munosabatlarni o'rganadi 
Kompleks tahlilning muhokama qismida Farg„ona viloyatidagi ekologik vaziyat 
bo„yicha olib borilgan tadqiqotlar natijasida olingan natijalar izohlanadi. U aniqlangan 

---