126
Adabiyotlarni ko'rib chiqish Farg'ona viloyatiga xos ekologik muammolar,
jumladan o'rmonlarning kesilishi, suvning ifloslanishi, erlarning degradatsiyasi va
havoning ifloslanishi haqida ma'lumot to'plashga qaratilgan. Shuningdek, u ushbu
muammolarning mahalliy jamoalar, ularning turmush tarzi va sog'lig'iga ta'sirini
o'rganuvchi tadqiqotlarni o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, tahlil mintaqadagi ekologik
muammolarni yumshatish bo'yicha hukumatlar, tashkilotlar va jamoatchilik tomonidan
amalga oshirilayotgan tashabbuslar va siyosatlarni o'rganib chiqdim.
Ushbu keng qamrovli tahlilni o'tkazish uchun sifat va miqdoriy tadqiqot usullarini
o'z ichiga olgan aralash usullardan foydalanildi. Metodologiya quyidagi asosiy
komponentlarni o'z ichiga oladim.
Ma'lumotlar yig'ish: Birlamchi ma'lumotlar: Birlamchi ma'lumotlar tegishli
manfaatdor tomonlar, jumladan, mahalliy hamjamiyat a'zolari, hukumat amaldorlari,
atrof-muhit bo'yicha ekspertlar va nodavlat notijorat tashkilotlari (NNT) bilan suhbat
va muhokamalar orqali to'plangan. Ushbu suhbatlar Farg„ona viloyatidagi ekologik
muammolar, ularning ta‟siri va oqibatlarini yumshatish bo„yicha olib borilayotgan
ishlar haqida qimmatli ma‟lumotlarga ega bo„ldi.
Ikkilamchi ma'lumotlar: Ikkilamchi ma'lumotlarni to'plash Farg'ona viloyatidagi
ekologik vaziyatga oid mavjud tadqiqotlar, hisobotlar va ilmiy adabiyotlarni tizimli
ko'rib chiqishni o'z ichiga oladi. Yig'ilgan ma'lumotlar tahlil uchun asos bo'lib xizmat
qildi va mintaqa atrof-muhitining hozirgi holatini har tomonlama tushunishga yordam
berdi.
Namuna tanlash: Birlamchi ma'lumotlarni yig'ish uchun turli manfaatdor
tomonlarning vakilligini ta'minlash uchun maqsadli tanlab olish usuli qo'llanildi. Asosiy
ma'lumot beruvchilar ularning tajribalari, atrof-muhitni muhofaza qilish
tashabbuslarida ishtirok etishlari va zarar ko'rgan jamoalarga yaqinligi asosida
tanlangan. Ushbu tanlov strategiyasi Farg'ona viloyatidagi ekologik muammolarga oid
bir qator istiqbol va tushunchalarni qamrab olishga qaratilgan.
Ma'lumotlarni tahlil qilish: Yig'ilgan ma'lumotlar, ham sifat, ham miqdoriy,
tegishli usullar yordamida tahlil qilindi. Intervyu va muhokamalardan olingan sifatli
ma'lumotlar takrorlanuvchi naqshlar, asosiy muammolar va manfaatdor tomonlarning
istiqbollarini aniqlash uchun tematik tahlil qilindi. Statistik ma'lumotlar va
hisobotlarning raqamli ma'lumotlari kabi miqdoriy ma'lumotlar statistik dasturiy
ta'minot yordamida mazmunli tushunchalarni olish va tegishli xulosalar chiqarish
uchun tahlil qilindi.
Birlamchi va ikkilamchi ma'lumotlar manbalarini birlashtirib, aralash usullarni
qo'llash orqali ushbu tadqiqot Farg'ona viloyatidagi ekologik vaziyatni har tomonlama
va ishonchli tahlil qilishni maqsad qilgan. Amaldagi metodologiya ekologik
muammolarni, ularning mahalliy hamjamiyatlarga ta'sirini va ushbu muammolarni
yumshatishga qaratilgan mavjud tashabbuslarni chuqurroq tushunishga yordam berdi.