128
ekologik muammolarning ta'siri va ahamiyatini o'rganadi va ularning sog'liqni saqlash
muammolari, turmush tarzini buzish va ijtimoiy-madaniy meros nuqtai nazaridan
mahalliy hamjamiyatlarga ta'sirini o'rganadi.
Sog'liqni saqlash muammolari: Farg„ona viloyatida suvning ifloslanishi va
havoning ifloslanishi kabi ekologik muammolar aholi salomatligiga jiddiy ta‟sir
ko„rsatmoqda. Ifloslangan suv manbalari suv bilan yuqadigan kasalliklar, jumladan,
oshqozon-ichak kasalliklari va suv bilan yuqadigan infektsiyalar xavfini tug'diradi.
Havoning ifloslanishi, ayniqsa shaharlarda, nafas olish muammolari, yurak-qon tomir
kasalliklari va boshqa nafas olish kasalliklariga yordam beradi. Suv va havo
namunalarida aniqlangan ifloslantiruvchi moddalarning yuqori darajasi mahalliy aholi
salomatligi va farovonligiga bevosita tahdid solayotganidan dalolat beradi.
Tirikchilikning buzilishi: Farg„ona viloyatidagi ekologik muammolar aholi turmush
tarziga jiddiy ta‟sir ko„rsatmoqda. O'rmonlarning kesilishi va yerlarning degradatsiyasi
qishloq xo'jaligi erlarining unumdorligini pasaytirib, mahalliy fermerlarning
daromadlari va oziq-ovqat xavfsizligiga ta'sir qiladi. Suvning ifloslanishi nafaqat suv
ekotizimlariga ta'sir qiladi, balki ko'plab jamoalar uchun tirikchilik manbai bo'lgan
baliqchilik faoliyatiga ham zarar etkazadi. Bundan tashqari, tabiiy resurslarning
tanazzulga uchrashi ekoturizm salohiyatini pasaytiradi, bu esa aks holda jamoalar
uchun muqobil daromad olish imkoniyatlarini taqdim etishi mumkin.
Ijtimoiy-madaniy meros: Ekologik muammolar Farg„ona viloyatining ijtimoiy va
madaniy tuzilishini ham buzmoqda. Mintaqa o'zining xilma-xil madaniy merosi va
tabiiy muhitida chuqur ildiz otgan an'anaviy amaliyotlari bilan mashhur. Biologik
xilma-xillikning yo'qolishi, o'rmonlarning kesilishi va erlarning tanazzulga uchrashi
an'anaviy tibbiyot, an'anaviy qishloq xo'jaligi va hunarmandchilik kabi an'anaviy
amaliyotlarning barqarorligiga tahdid soladi. Bu muammolar nafaqat turmush tarziga
ta'sir qiladi, balki jamoalarning madaniy o'ziga xosligi va merosini ham yo'q qiladi.
XULOSA Xulosa bo„limida Farg„ona viloyati duch kelayotgan muhim ekologik
muammolarni ta‟kidlab, maqola davomida muhokama qilingan asosiy fikrlar
umumlashtiriladi. Bu barqaror amaliyotlar muhimligini va ushbu muammolarni
samarali hal qilish uchun birgalikdagi sa'y-harakatlar zarurligini ta'kidlaydi. Barqaror
amaliyotlar Farg„ona viloyatida ekologik muammolarni hal qilishda hal qiluvchi rol
o„ynaydi. Ularga barqaror qishloq xo„jaligi texnikasini qo„llash, chiqindilarni samarali
boshqarish tizimlarini targ„ib qilish va toza energiya manbalariga o„tish kiradi. Barqaror
amaliyotlarni amalga oshirish orqali mintaqa o'zining tabiiy resurslarini tiklashi va
saqlashi, biologik xilma-xillikni himoya qilishi va o'z jamoalarining farovonligini
ta'minlashi mumkin. Farg„ona viloyati o„rmonlarning kesilishi, suvning ifloslanishi,
yerlarning degradatsiyasi va havoning ifloslanishi kabi jiddiy ekologik muammolarga
duch kelmoqda. Bu muammolar mintaqaning ekotizimlari, biologik xilma-xilligi va
tabiiy resurslariga salbiy ta'sir ko'rsatadi. Ular, shuningdek, aholi salomatligi, turmush