Muammoning tuzilishida quyidagi savol
ko‘ndalang turadi:
Avval fanda ma’lum
bo‘lmagan qaysi jihatni
o‘rganmoq kerak?
V.V.Krayevskiy
Muammo – bu …
“Bilmaslik haqidagi bilim”
dir. Muammo tuzilishi ta’lim
amaliyoti (ta’lim va tarbiya)
pedagogika fani (didaktika,
tarbiya nazariyasi, metodika)
holatining obyektiv ilmiy
tahlili natijasi hisoblanadi,
uning maqsadi ilmiy
“bilim” va “bilmaslik”
chegaralarini aniqlashdir.
A.M.Novikovning
ta’kidlashicha,
pedagogik tadqiqot muammosi
mantiqan o‘rnatilgan qarama-qarshilik
dan sizib chiqadi: faqat fanga oid,ilmiy
bilimning yassiligiga olib o‘tilgan, fan
tilida ifodalangan jihatlardangina
ajratib olinadi. Qarama-qarshilik
yechimining dastlabki sharti-vositasi
ishlab chiqilganda, variant mavjud
bo‘ladi. Ilmiy ish bilan amaliy masalani
ajratib olish muhim. Amaliy masaladan
ilmiy muammoga o‘tish uchun, ikki
tartibni amalga oshirish kerak: berilga
n amaliy masalani echish uchun qaysi
ilmiy bilimlar kerakligini aniqlash;
ushbu bilimlar fanda borligini aniqlash;
agar bilimlar bor bo‘lib, ularni tanlab
olish, tizimlashtirish, foydalanish zarur
bo‘lsa, u holda ilmiy muammoning o‘zi
mavjud emas; agar kerakli bilimlar
yo‘q bo‘lsa yoki to‘liq bo‘lmasa,
muammo yoki muammolar majmui
yuzaga keladi.
Ilmiy muammoni tuzish uchun quyidagi
jihatlarga e’tibor qaratish kerak:
ta’lim amaliyotining tanqidiy tahlilini amalga oshirish (anketalashtirish, testdan
o‘tkazish, ekspertli baholash uslubi va b.), uning sifati va effektivligini aniqlash,
Dostları ilə paylaş: |
