Pedagogik tadqiqotlarning dolzarbligini

amaliyot holatini determinatsiyalovchi faktorlar, “qarama-qarshiliklar”, «ziddiyatlar», 
kelishmovchiliklarni shakllantirish;
fanda amaliyot qarama-qarshiliklarni echish vositalari ishlab chiqilganmi, shuni 
aniqlash (ilmiy tadqiqotlar natijalari tanqidiy tahlili asosida: yondoshuvlar, 
konsepsiyalar, ta’lim jarayoni modellari, ta’lim metodikasi), ilmiy “bilim” va 
“bilimsizlik” chegaralarini o‘rnatish (nima ishlab chiqilganu, nima ishlab chiqilmagan 
va “fan xaritasida oq dog‘” sifatida nima namoyot bo‘lgan);

---

Ilmiy muammoni tuzish uchun quyidagi 
jihatlarga e’tibor qaratish kerak:
tadqiqot obyektiga nisbatan, ma’noviy-kategorial apparatni qo‘shgan holda shaxsiy 
konseptual pozitsiyani asoslash (tadqiqotchi mavjud konsepsiya yoki nazariyaning 
adepti bo‘lishi mumkin);
tadqiqotning muammoli maydonini aniqlash, konkretlashtirish va birinchi navbatda 
shaxsiy tadqiqotning muammosini shakllantirish;
shaxsiy ilmiy muammoni dolzarblik mezonlari pozitsiyasi, potensial nazariy va amaliy 
mazmuni jihatidan tanqidiy refleksiyasini amalga oshirish (Muammo bormi? U 
dolzarbmi? Yyechimga egami? Uning yechimiga nazariy va amaliy extiyoj bormi? 
Pedagogik fan zamonaviy rivojlanish bosqichida uning yechimi mavjudmi?).

---

Muammo tuzilishi mono- va
polikomponentli bo‘lishi mumkin. 
•
muammo bitta masaladan iborat bo‘ladi 
(«Magistrantlarda pedagogik-metodologik 
refleksiyani qanday shakllantirish 
mumkin?»)
monokomponentli 
•
bir necha masala («Bo‘lajak o‘qituvchilarda 
metodologik madaniyatni shakllantirish 
mazmuni va metodlari») muhokama
uchun qamrab olinishi mumkin.
polikomponentli

---

Tadqiqotning konkret muammosi dolzarbligini 
asoslash fanda muammoning ishlab chiqish 
darajasini baholashni nazarda tutadi. Masalan, asl 
manba (monografiyalar, maqolalar, dissertatsiyalar) 
tahlili shuni ko‘rsatdiki, fanda ta’lim sohasidagi xalqaro 
ilmiy tadqiqotlar sifatini boshqarish modellari, 
shuningdek, invariant terminologik ma’noli maydonni 
ishlab chiqarishga yondoshuvlar ishlab chiqilgan 
(ishlab chiqilyapti va ma’qullanayapti). Lekin fanda 
ta’lim sohasida xalqaro ilmiy tadqiqotlarni 
baholashning invariant mezonlar tizimi ishlab 
chiqilmagan. Shu munosabat bilan potensial tadqiqot 
muammosi quyidagi tarzda shakllanishi mumkin: ta’lim 
va fanning internatsionallashish kontekstida 
ilmiy-pedagogik tadqiqotlari sifatining invariant
bahosi qanday?

---