PEDAGOGS international research journal www.pedagoglar.uz
Volume-3, Issue-1, February–2022 166 Oila a’zolari o‘rtasidagi munosabatlar ahloq-odob va huquqiy qoidalar bilan tartibga
solinadi.
Oila huquqi- huquqning mustaqil sohasi bo‘lib, nikoh, qon-qarindoshlik, bolalarning
nasl-nasabini belgilash, ota-ona qaramog‘idan mahrum bo‘lgan bolalarni
joylashtirish shakllaridan kelib chiqadigan munosabatlarni huquqiy tartibga soladi.
Oila huquqining predmeti bo‘lib, oila a’zolari o‘rtasidagi shaxsiy va mulkiy
munosabatlar hisoblanadi.
Shaxsiy munosabatlarga, er-xotinning familiyasi, bolalar tarbiyasi, oila turmushi
masalalarini hal qilishi, mashg‘ulot turi, kasb va turar-joy tanlash huquqlari kiradi.
Mulkiy munosabatlarga esa, er va xotinning nikoh davomida orttirgan umumiy
mulklari, shuningdek nikoh qayd etilgunga qadar, bo‘lajak er-xotinning umumiy
mablag‘lari hisobiga olingan mol-mulklari, agar qonun yoki nikoh shartnomasida
boshqacha holat ko‘rsatilmagan bo‘lsa, ularning birgalikdagi umumiy mulki
hisoblanadi.
Oila huquqining tamoyillari (prinsiplari) Oila huquqi mohiyatini ochib berishda faqat uning tushunchasi, predmetini o‘ziga
xos xususiyati va shu bilan birga uning eng muhim tamoyillarini ham inobatga olish
lozim, chunki uning tamoyillari bu huquq sohasining o‘ziga xos xususiyatlarini aks
ettiradi.
Oila huquqi tamoyillari deganda, ushbu huquq sohasining mohiyatini aniqlab
beradigan hamda huquqiy mustahkamlanganligi sababli umummajburiy ahamiyatga
ega bo‘lgan asosiy negiz, rahbariy qoidalar tushuniladi.
Oila huquqi tamoyillarini hisobga olmasdan uning normalarini to‘g‘ri sharhlab va
qo‘llab bo‘lmaydi. Oila huquqi tamoyillari nafaqat huquqni qo‘llash amaliyoti
uchun, balki shu bilan birga amaldagi oila qonunchiligining mohiyatini anglash
hamda uning keyingi takomillashtirilishi uchun ham muhim ahamiyatga ega.
Oila huquqining asosiy tamoyillari quyidagilardan iborat: