Pedagogs international research journal

Pandas: Ma’lumotlarni qayta ishlash, va tahlil qilish. 

---

PEDAGOGS 
 international research journal
www.pedagoglar.uz
 

Volume-5, Issue-1, March-2022
 
111 
I. 
Kirish 
Mashina ta’limi, kompyuterni huddi insonlar kabi avvalgi tajribalardan hulosa 
(algoritm moduli yaratib) chiqargan holda masalalarga yechim taklif qilish yoki 
mustaqil qaror chiqarishga imkon beruvchi Suni’y intellekt ilovalaridan biri 
hisoblanadi. Mashina ta’limi tushunchasi birinchi marta 1860-yillarda ishlatila 
boshlangan, 20 yil avval esa u har bir sohada – fanlar aro – ishlatila boshladi. Unda 
ehtimollar nazariyasi, statistika va boshqalar mavjud. Kompyuterning texnikasi 
yangilanishi bilan hisoblash tezligi o’sishda davom etmoqda. Yaqin kelajakda bu 
bizning hayotimizda muhim ahamiyat kasb eta boshlaydi. 
Mashina ta’limini o’rganish jarayoni haqida quyidagilarni aytib o’tishimiz 
mumkin: yetakchi kompaniyalardan biri mashinani o’rganish asosida ular Google 
Now, Google fotosuratlari va yana boshqalar. Masalan moliyaviy kompaniyalar 
banklar undan valyuta kursini bashorot qilishda foydalanishlari mumkin, ko’chmas 
mulk kompaniyalari esa uy narxini va boshqa buyumlarnining sotilish trendi yoki 
ularga bo’ladigan talablarni oldindan bashorat (прогноз) qilishadi. Biz 
kompyuterlarga ma’lumotlarni va ma’lumotlarga mos keladigan yorliqlarni taqdim 
etamiz. Masalan, kompyuterga smartfon bilan oddiy bir televizorni pultini rasmini 
ko’rsatib qaysi biri smartfon yoki oddiy televizorni pulti ekanligini aniqlash uchun 
ularni farqlashni o’rganish kerak bo’ladi. 
Rasmlarni ko’rsatib kompyuterga bu smartfon yoki pult ekanligini ajratib 
olishiga ruxsat berganimizdan so’ng ya’ni qaysi rasmlarni bitta yorliq bilan 
ifodalash mumkinligini bilib olsin. Ya’ni ushbu usul “nazorat ostida o’rganish” deb 
nomlanadi. Valyutalar kursini va uylar savdosini bashorat (прoгноз) qilishda va 
barcha ehtimollari nazorat ostida o’qitish yordamida amalga oshiriladi, neyron 
to’rlari nazorat qilinadigan o’qitishning turlaridan biridir. Kompyuterga har xil yana 
boshqacharoq smartfon bilan pultni rasmlarini ko’rsatadigan bo’lsak lekin qaysi biri 
smartfon yoki pult ekanligini oldindan aytmaymiz, endi kompyuter shu ikki xil 
turdagi rasmlarni o’zi tahlil qilib farqlaydi, bu esa nazoratsiz (unsupervised) 

---