Plan fiziki – kimyəvi analiz metodlarının təsnifatı

Metodun tətbiqi. Nefelometriya kolloid məhlulların, suspenziya və emulsiyaların analizində, xloridlərin, sulfatların, yeyinti məhsullarında qurğuşunun (suspenziya şəklində) təyinində və s. tətbiq edilir.
Metodun mahiyyəti. Səpələnmiş işıq axınının intensivliyi bir çox amillərdən, xüsusən də təhlil edilən nümunədəki hissəciklərin konsentrasiyasından asılıdır. Nefelometriyada işığı səpələyən hissəciklərin həcmi böyük əhəmiyyət kəsb edir. Nefelometriyada istifadə olunan reaksiyalar üçün vacib tələb odur ki, reaksiya məhsulu praktiki olaraq həll olunmayan və suspenziya (asma) olmalıdır. Bərk hissəcikləri suspenziyada saxlamaq üçün hissəciklərin laxtalanmasının qarşısını almaq üçün müxtəlif stabilizatorlar (məsələn, jelatin) istifadə olunur.
Prosesin həyata keçirilməsi. Nefelometrlər səpələnmiş işığın intensivliyini ölçmək üçün istifadə olunur. Onların hərəkəti iki işıq axınının bərabərləşdirilməsinə əsaslanır: biri səpilən süspansiyondan, digəri cihazın buzlu və ya südlü şüşə diffuzorundan. Nefelometriyanın bir variantı nefelometrik titrləmədir, burada analitin məhlulu çöküntü məhlulu ilə titrlənir. Titrləmə zamanı səpələnmiş işığın intensivliyi əmələ gələn hissəciklərin sayına mütənasib olaraq artır. Ekvivalentlik nöqtəsində bulanıqlığın böyüməsi dayanır. Titrləmə əyrisindəki qırılmaya görə, reaksiyaya sərf olunan çöküntünün həcmi tapılır.
Nefelometriya əsasən müxtəlif materialların, məsələn, filizlərin, mineralların analizində xloridlərin (AgCl suspenziyası şəklində), sulfatların (BaSO4 suspenziyası şəklində) təyini üçün istifadə olunur. Nefelometriya həmçinin dispers hissəciklərin ölçüsünü və formasını, polimerlərin molekulyar çəkisini təyin etmək və laxtalanmanın öyrənilməsi üçün istifadə olunur.

ƏDƏBİYYAT

1. 
   «Analitik nəzarət metodları-1». Dərslik. Sumqayıt.2020.
   
2. 
   İnternet resursları