4. So`rov metodi va uning asosida ishlab chiqiladigan metodikalar
Metod yunoncha so`zdan olingan bo`lib tabiat hodisalarini tekshirish usuli degan ma`noni anglatadi.
Metod yunoncha so`zdan olingan bo`lib tabiat hodisalarini tekshirish usuli degan ma`noni anglatadi.
Psixodiagnostik metod – psixologiya fanining tadqiqot usulidir. Psixodiagnostik metod psixologiya fanining eksprimental va eksprimental bo`lmagan an`anaviy tadqiqot metodlarga nisbatan o`ziga xoslikka ega. Psixodiagnostik metodlarning asosiy xususiyati shundan iboratki, o`rganilayotgan hodisaning miqdoriy baholash imkoniyatining mavjudligi tufayli o`lchash – sinashga yo`naltirilgandir.
Psixodiagnostik metodlarning umumiy sxematik klassifikatsiyasini quyidagicha ko`rsatib o`tish mumkin:
Kuzatish asosidagi psixodiagnostik metodlar
Savolnomali psixoiagnostik metodlar;
Obektiv psixodiagnostik metodlar, bunga inson xulq – atvori reaksiyalari analizi va faoliyatvmahsuldorligini o`rganish ham kiradi;
Eksprimental metodlar.
Empirik metodlarni qo`llashning 5 ta darajasini ajratish mumkin:
Empirik metodlarni qo`llashning 5 ta darajasini ajratish mumkin:
Psixologik tadqiqotda qo`llaniladigan usullarning darajali bo`lishini G.D.Pirov taklif etgan. U metodlarni quyidagi guruhlarga ajratgan:
Psixologik tadqiqotda qo`llaniladigan usullarning darajali bo`lishini G.D.Pirov taklif etgan. U metodlarni quyidagi guruhlarga ajratgan:
Xususiy metod ( kuzatuv, eksperiment, modellashtirish)
Metodik qo`llanma;
Metodik yondashuv.
Psixologiyada sinaluvchi xulq atvorining tahlili va tushunilishi katta ahamiyatga ega. Tushunish jarayoni qaysidir ma`noda o`lchash jarayoniga qarama qarshi. O`lchashda tadqiqot natijalarini obyektlashtirishga harakat qilamiz, tushunishda esa aksincha sinaluvchining xulq atvorini xususiy ma`naviy o`lchamlarda qayta ishlanadi.
Psixologiyada sinaluvchi xulq atvorining tahlili va tushunilishi katta ahamiyatga ega. Tushunish jarayoni qaysidir ma`noda o`lchash jarayoniga qarama qarshi. O`lchashda tadqiqot natijalarini obyektlashtirishga harakat qilamiz, tushunishda esa aksincha sinaluvchining xulq atvorini xususiy ma`naviy o`lchamlarda qayta ishlanadi.
Sharhlash metodlari butun bir psixologik tadqiqotda muhim rol o`ynaydi. Bu metodlarning tadqiqotchi tomonidan egallanishi ilmiy dasturning muvaffaqiyatini belgilab beradi.
