Psixologik kasalliklar

---

JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS 
http://www.newjournal.org/ 

Volume–26_Issue-2_April_2023 
22 
PSIXOLOGIK KASALLIKLAR 
Olimjonova Ziynat Bobamurod qizi
Toshkent Tibbiyot Akademiyasi o’qituvchisi 
Sa’dullayeva Muslima Bahodirovna
Rahmatova Zuhra Ravshanovna
 
Toshkent Tibbiyot Akademiyasi talablari 
Annotasiya:
Ushbu maqolada pisixologik kasalliklar haqida ma'lumotlar va 
kelib chiqish sabablari haqida izoh berilgan. Shuningdek psixologik kasalliklarning 
bosqichlari haqida yoritib berilgan. 
 Kalit so'zlar:
infektsiyalar, yallig'lanish jarayonlari, toksinlar, sterssli vaziyatlar, 
psixotravmatik hodisalar, neyrotransmitterlar, oligofreniya, psixopatiya, maniakal-
depressiv psixoz, epilepsiya
Ruhiy kasallik atamasi ostida asab tizimlaridagi buzilishlar oqibatida paydo 
boʻluvchi, jamiyatda oʻrnashib qolgan meʼyorlardan keskin chiquvchi hatti-
harakatlarga olib keluvchi kasallik tushuniladi. Ruhiy kasalliklar-keng ma'noda, bu 
inson psixikasining odatdagidan farq qiladigan holati. Ruhiy holatning har qanday 
buzilishi miya tuzilishi yoki funktsiyasidagi o'zgarishlar bilan bog'liq. Ular odamga 
tashqi omillar ta'sir qilganda ekzogen bo'ladi-masalan, turli xil zaharli moddalar, 
shikastlanishlar, viruslar va boshqalar. endogen omillar alohida ajratiladi — bular irsiy 
va gen kasalliklari, xromosoma seriyasining buzilishi va boshqalar. 
Ruhiy kasalliklarning asosiy sabablari: 

Tug'ilishdan oldin ekologik stress omillariga ta'sir qilish. Intrauterin 
infektsiyalar, yallig'lanish jarayonlari, toksinlar, alkogol va psixoaktiv dorilarga ta'sir 
qilish. 

Miyadagi biokimyoviy o'zgarishlar. Neyrotransmitterlar (serotonin, dopamin, 
norepinefrin va boshqalar) miyaning tabiiy kimyoviy moddalari bo'lib, signallarni 
tananing boshqa qismlariga uzatadi. Ushbu kimyoviy moddalar ishtirok etadigan 
neyron tarmoqlari buzilganda, asab retseptorlari funktsiyalari o'zgaradi, bu esa 
depressiya va boshqa ko'plab ruhiy kasalliklarga olib keladi. 

Bolalik davrida zo'ravonlik va zo'ravonlik epizodlarining mavjudligi. 

Katta yoshdagi stressli vaziyatlar va psixotravmatik hodisalar. Moliyaviy 
muammolar, yaqin kishining o'limi, jinsiy zo'ravonlik kabi. 

Boshga qattiq zarba berish kabi jiddiy shikastlanadigan miya shikastlanishidan 
miya shikastlanishi. 

Shaxsiy va psixologik sabablar. Shubhalanish, melanxolik, hissiyotning 
kuchayishi va boshqalar. 

---