Pul hám bankler oqıw qollanba

Esaplasıwdıń akkreditiv forması
Akkreditiv forması onsha keń qollanılmaydı. Sonda da bul forma administrativlik hám bazar ekonomikasında da bar. Esaplasıwdıń akkreditiv formasınıń mazmunı (satıp alıwshı) tólewshi óziniń bankine (bank-emitet) basqa bankte (bank-orınlawshı) akkreditiv ashıwdı júkleydi. Orınlawshı bank jetkerip beriwshiniń jaylasqan ornı boyınsha belgilenedi hám ol bankke bank-emitet aldınan deponentlengen pul summasın ótkeredi. Orınlawshı bank tovar jiberilgennen keyin akkreditivten jetkerip beriwshi schotına pul summasın ótkeredi.

Jetkerip beriwshi	1 5	Qarıydar
4 6		8 2
Jetkerip beriwshi banki	3 7	Qarıydardıń banki
Esaplasıwdıń akkreditiv forması

1. Shártnamanıń kelisiliwi-aldınnan bronlanǵan qarjılarǵa akkreditiv forma menen esaplasıwlar ótkeriw haqqında.
2. Bankke akkreditiv ashıwdı basqa bankke tapsırıw yaǵniy qarjılardı bronlap qoyıw keyin satıp alıwshı schotınan qarjılardı ótkeriw yamasa óziniń bankinen kredit alıwı sol óziniń banki kepil bolıwı.
3. Akkreditiv schotın ashıw.
4. Akkreditiv ashqanlıǵı haqqında jetkerip beriwshıge xabarlaw.
5. Tovar jiberiw.
6. Tovarlardı jibergenligi haqqında dokumentlerdi jiberiw hám akkreditiv schotınan jetkerip beriwshi schotına ótkeriw.
7. Akkreditiv paydalanǵanlıǵın bank-emitetine xabarlaw.
8. Satıp alıwshıǵa akkreditivtiń qollanılǵanıń xabarlaw.
Otzivnoy akkreditiv jetkerip beriwshi kelisimisiz-aq shártnama buzılǵan jaǵdayda bank-emitet tárepinen akkreditivtiń biykar etiliwi yaki ózgertiliwi. Bezotzivnoy akkreditiv jetkerip beriwshi kelisimisiz ózgertilmeydi yaki biykar etilmeydi.
Esaplasıwlardıń akkreditiv forması tek ǵana bir jetkerip beriwshi menen esaplasıwǵa arnaladı. Akkreditiv naq pulda ótkerilmeydi hám akkreditivten naq pulda berilmeydi. Akkreditiv ótkeriliw tártibi hám múddeti shártnamada kórsetiledi. Bul formada tovar jiberilgennen keyin tólenedi, tólewshiniń kelisimi menen yaǵniy akkreditiv ashıwǵa tapsırması menen ashıladı. Eger shártnama buzılsa tólewshi tólewden bas tarta aladı. Akkreditiv satıp alıwshı qarjıları esabına yamasa bank krediti esabına ashıladı. Akkreditivtiń jaqsı tárepi tólewge kepilliktiń tolıqlıǵı bolıp tabıladı. Onıń kemshiligi háreket sferasınıń sheklengenligi hám satıp alıwshı qarjıların onıń aylanısınan uslap turıwshılıǵı, tovar aylanısınıń tómenlewi yaǵniy jetkerip beriwshiniń akkreditiv ashılǵanlıǵı haqqında xabarǵa shekem ónimdi jibermey uslap turıw nátiyjesinde onı saqlawǵa qosımsha qarjılar jumsawlıwı bolıp tabıladı.
Ózbekistanda naq pulsız aylanıs Kommerciyalıq banklerdiń ishki hám sırtqı wákillik esapbetleri arqalı, elektron tólew sisteması járdeminde, qarıydarlardıń esapbetlerinde buxgalteriya jazıwları kórinisinde ámelge asırıladı. Mámleketimiz bank sistemasınde 1997-jıl mart ayında engizilgen elektron tólew sisteması bankler ara ámelge asırılatuǵın tólewlerdi júdá qısqa minutlar ishinde ámelge asırıw imkániyatin beredi. Bul mámleket idáraları hám kárxanaları, adamlar hám xojalıq júritiwshi subyektler ortasındaǵı tólewlerdi naq pulsız kóriniste ámelge asırıwǵa júdá keń qolaylıqlar jaratılǵanınan derek beredi.
Mámleketimiz pul aylanbası quramında naq–pulsız aylanıstıń úlesi ayırım mámleketlerge salıstırǵanda joqarıraq muǵdardı quraydı.