Shart tekshirilgach, bajariladigan amalni keyingi qatorda yozishda, xuddi abzatsdan yozgan kabi yozish kerak aks holda dasturda xatolik yuz beradi. Tushinish uchun avval yuqoridagi kodga qarang, keyin quyidagi kodga e’tibor bering. Bu kodimiz ishga tushganda xatolik yuz beradi. Chunki so’nggi qator abzatsdan boshlanishi kerak edi.
a = 50 b = 30 if a>b: print("HA")
else
else kalit so’zi “aks holda” jumlasi kabidir. Shartimiz bajarilmaganda nima amal bajarish kerakligini ko’rsatish uchun qo’llaniladi. Masalan, a soni b sonidan katta bo’lsa, “HA” yozuvini ekranga chiqaramiz, agar bus hart bajarilmasa, “YO’Q” yozuvi ekranga chiqarilsin:
a = 50 b = 90 if a>b: print("HA") else: print("YO'Q")
elif
agar bir emas, malki ko’proq shartlarni tekshirishga to’g’ri kelsa, elif kalit so’zini ishlatamiz. Bunda if kalit so’zi bilan shart tekshiriladi, qolganlari esa elif kalit so’z bilan tekshiriladi.
a = 50 b = 30 if a>b: print("a soni b sondan katta") elif a==b: print("ular o'zaro teng") elif a
Pass
if kalit so’zi bilan shart tekshirilgandan keyin bajariladigan amalni albatta yozishimiz kerak. Aks holda dasturda xatolik yuz beradi. Ammo hali nima amal bajarish kerakligini o’ylab ko’rmagan bo’lsak, u yerga pass so’zini qo’yish kifoya. Bu so’z tufayli dastur ishga tushganda aynan o’sha qismni hisobga olmasdan o’tib ketadi. Natijada dasturning qolgan qismlariga bu ta’sir qilmaydi.