Qadriyatlarni qaysi fan o’rganadi?

FALSAFA

Mavzu: Qadriyat nazariyasini shakllanish tarixi

Guruh- Kazlet 22/23

Bajardi: Uysinbayeva Jasmina

Tekshirdi: Tursunqulov Nurali

Qadriyatlarni qaysi fan o’rganadi?

Qadriyatlar tug’risidagi fan — Aksiologiya (aksio — qadriyat, logos fan, ta`limot ma`nosini anglatadi) falsafaning shu masalani o’rganadigan va u bilan shug’ullanadigan sohasi hisoblanadi. Sobiq Ittifoq davrida bu tug’rida nihoyatda kam ma`lumotlar bor edi. Istiqlol tufayli qadriyatlar tug’risidagi qarashlarimiz shitob bilan o’zgardi. Sobiq Ittifoqning ilgari ulug’langan partiyaviy-sinfiy qadriyatlari sarobga aylandi, zamona realliklari talablariga javob bera olmay, o’tgan o’n yilliklardan iborat tarix sahifalari bilan birga yopilib ketdi. O’zbekistonda qadriyatlarga e`tibor kuchaydi, uning turli qirralari olim va mutahassislar tomonidan tahlil etilmoqda. Qadriyatlar falsafasi — Aksiologiyaning ko’pdan-ko’p mavzulari mutahassislarimizning ilmiy izlanishlarida o’ziga xos o’rin tutmoqda.

Ekologiyaning kelib chiqishi. Ijtimoiy ekologiya talimoti. Ekologik falokatlar tarixi. Ekologik muammoning falsafiy manosi. Koevolyusiya va invayronmentalizm tushunchasi. Jonli va jonsiz tabiat tushunchasi. Jonli tabiatni aniqlashning asosiy mezonlari. Turli falsafiy yo‘nalishlarda hayot tushunchasiga munosabat. Biosfera va noosfera borliq shakli Biosfera haqidagi talimotlar. Inson biosfera rivojlanishining zaruriy bosqichi. Ekodinamikani global, mintaqaviy va mahalliy miqyoslarda rivojlantirishning ahamiyati. Hozirgi dunyoda ekologiya sohasidagi oqilona siyosatning zarurati. Dunyo miqyosidagi ekodinamikaning ayrim unsurlari. Lavlok talimotining ilmiy va ijtimoiy ahamiyati. Suniy ehtiyojlarni kondirishga qaratilgan xo‘jalik faoliyati. G.Prins va R.Stemp talimotining biosfera rivojidagi o‘rni.NORAD - Shimoliy Amerika aerokosmik himoya ko‘mondonligi. Irsiy injeneriya va uning biosferaga tasiri. Noosfera borliq shakli. Noosfera - dunyo va koinot rivojlanishidagi evolyusion sakrash. Noosferani anglashda gumanizmga asoslangan ilmiy tafakkurning ahamiyati. YAngi borliqning shakllanishi. Noosferaning chegaralari. Noosfera jarayonlari rivojlanishining turli jihatlari. Noosfera yoki insoniyat - geologik kuch sifatida. Biosfera va noosfera mutanosibligini taminlashning ijtimoiy ahamiyati.