Qərbi Kaspi Universiteti Metrologiya, standartlaşdırma və sertifikatlaşdırma fənni üzrə sillabus

Fənn mövzuları /  

 № 

Mövzular  

1 

Ölçmələr haqqında qısa məlumat. Ölçmələrin mahiyyəti və əsas xarakteristikası 

2 

Ölçmə qurğularının statik və  dinamik xarakteristikaları və parametrləri. Ölçmə qur 

ğularının xətaları 

---

3 

Ölçmə qurğularının metroloji xarakteristikalarının normallaşdırılması. Ölçmə vasitələrinin   

etibarlılığı. 

4 

Texnoloji ölçmələr, onların nəticə və xətaları. Bir və çoxsaylı müşahidə ilə aparılan 

texnoloji ölçmələr. Beynəlxalq vahidlər sistemi. (Sİ). Ölçmələrin təsnifatı. Ölçmə 

metodları. Ölçmə xətaları 

5 

Ölçmə nəticələrinin təqdim edilməsi. Sistematik xətların aşkar olunmas və aradan 

qaldırılması 

6 

Birsaylı və Coxsaylı müşahidə ilə aparılan birbaşa ölçmə nəticəsinin və xətasının 

qiymətləndirilməsi. Standartlaşdırma haqqında anlayış. Standartlaşdırmanın əsas termin-

ləri. Standartlaşdırmanın  qısa  inkişaf  tarixi və üsulları 

7 

Dövlət  standartlaşdırma  sistemi. Standartların  kateqoriyaları və növləri. Standartların  

işlənməsi, təsdiqi və yenidən baxılması. Standartlara dövlət nəzarəti və onların 

tələblərinin  pozulmasına görə sanksiyalar 

8 

Sertifikatlaşdırma haqqında anlayış və bu sahədə tətbiq edilən əsas terminlər. Sertifi-

katlaşdirmanin qısa inkişaf tarixi və tətbiqi   sahələri Sertifikatlaşdırmanın keyfiyyətinin 

idarə edilməsində  statistik metodlar. Sertifikatlaşdırmanin normativ-metodiki təminatının 

strukturu və sertifikatlaşdırma obyektlərinin standartlaşdırılması 

9 

Sertifikatlaşdırma, akkreditləşdirmə və keyfiyyətin idarə edilməsi sahəsində terminlərin 

və təyinlərin standartlaşdırılması 

10 

Sertifikatlaşdırma üzrə orqanların fəaliyyətinin təşkili. Sınaq laboratoriyalarının 

fəaliyyətinin təşkili. Ekoloji  sertifikatlasdırma 

Mənbələr  

Əsas ədəbiyyat siyahısı 

1.N.H. Fərzanə., H.C. Cəfərov, C.M. Abbasova. “Metrologiyanın əsasları” 

2.  Преображенский  В.П.  Теплотехнические  измерения  и  приборы.  М. 

Энергия 1978.  

3. Рабинович С.Г. Погрешности измерений. –Л. Энергия. 11978 

 

Əlavə ədəbiyyat 

1. Фарзане Н.Г., Илясов Л.В., Азимзаде А.Ю. Технологические измерения 

и приборы. – М. Высщая  школа, 1989. 

2.  Məmmədov  N.R.  Sertifikatlaşdırmanın  əsasları,  Dərs  vəsaiti.  –  Bakı,  Elm, 

2001 

3 AZS Milli sertifikatlaşşşdııııırma sistemi. Rəhbəredici sənədlərin məcmusu-1   

hissə, Bakı: Azərdövlətstandart, 1993. 

---