QəRİb məMMƏdov, mahmud xəLİlov



Yüklə 4,26 Mb.
səhifə35/706
tarix28.12.2021
ölçüsü4,26 Mb.
#15875
növüDərs
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   706
Antropogen faktorlar.   İnsan cəmiyyətinin fəaliyyət forması olub, orqanizmlərin həyatına birbaşa təsir 

göstərir və ya dolayısı ilə yaşayış mühitinə bilavasitə  təsir göstərməklə. Bəşəriyyət tarixi gedişində ilk əvvəl 

ovçuluğun inkişafı, sonralar isə kənd təsərrüfatı, sənaye, nəqliyyat planetimizin təbiətini güclü dəyişmişdir.  

Canlı aləmə  və bütvölükdə biosferə antropogen faktorların təsiri sürətlə artmaqda davam edir və hazırkı 

şəraitdə çox vaxt hakimlik edir. İndiki dövrdə Yerin canlı aləmi və orqanizmlərin bütün növlərinin taleyi prakti-

ki olaraq insan cəmiyyətinin əlində olub antropogen amillərin təbiətə təsirindən asılıdır.  

Ekoloji faktorların  əksəriyyəti vaxta görə keyfiyyətcə  və  kəmiyyətcə  dəyişir. Məsələn, iqlim faktorları 

(temperatur, işıqlandırma dərəcəsi və s.) sutka, mövsüm, il ərzində dəyişir.  

Vaxta görə müntəzəm olaraq təkrarən dəyişən faktorlar dövri faktorlar adlanır. Bura iqlim faktorlarından 

başqa bəzi hidroloji faktorlar (qabarma və çəkilmələr, bəzi okean axınları) da aiddir. Gözlənilməz baş verən fak-

torlar (vulkan püskürməsi, yırtıcıların hücumu və s.) qeyri dövri faktorlar adlanır.  

Dövri və qeyri dövri faktorların ayrılması orqanizmlərin həyat  şəraitinə uyğunlaşmasının öyrənilməsində 

mühüm əhəmiyyət kəsb edir.  

 


Yüklə 4,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   706




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin