QəRİb məMMƏdov, mahmud xəLİlov


Şəkil 16.1. Yer səthində havanın temperaturunun



Yüklə 4,26 Mb.
səhifə445/706
tarix28.12.2021
ölçüsü4,26 Mb.
#15875
növüDərs
1   ...   441   442   443   444   445   446   447   448   ...   706
Şəkil 16.1. Yer səthində havanın temperaturunun  

əsrlik gedişinin anomaliyası 

 


 

227


 

 

Şəkil 16.2. Yer əhalisinin artımı və onun biosferə təsiri 

Antropogen təsirlərin məcmusu insanın aşağıdakı müxtəlif fəaliyyət formalarından irəli gəlir:  

 

Milyon hektarlarla sahənin kənd təsərrüfatı bitkiləri altında  şumlanması  və  təbii otlaqların 



yaxşılaşdırılması ilə  əlaqədar Yer səthi albedosunun dəyişməsi, rütubətliliyin sürətlə itrilməsi, toz 

hissəciklərinin atmosferə qalxması; 

 

«Planetin ağciyəri» sayılan meşələrin, xüsusən tropik meşələrin geniş  ərazilərdə  məhv edilməsi, 



albedonu dəyişir, yerin «çılpaqlaşdırılmış» səthindən buxarlanmanı gücləndirir, ərazinin su rejimini pisləşdirir; 

 



Vahid otlaq sahəsində hədsiz sayda mal-qaranın otarılması bozqırları və savannaları səhraya çevirir; bu 

zaman ekosistemlərin bioloji növlərinin müxtəlifliyi kəskin azalır, torpağın su-fiziki xassələri pisləşir, su və 

külək eroziyası inkişaf edir, albedo yüksəlir; 

 



Qazıntı üzvi yanacağın (daş, kömür, neft, qaz) həcminin artması, onların məhsulları atmosferin 

çirklənməsini gücləndirir; 

 

Atmosferə atılan sənaye və avtonəqliyyat tullantılarının xeyli artması atmosferin tərkibini dəyişdirir, 



onun tərkibində aktiv radiasiyalı qazlar və aerozollar çoxalaraq, parnik (istilik) effekti yaradır, su obyektlərini 

çirkləndirir, bitki, heyvan orqanizmlərinin vəziyyətinə və insanların sağlamlığına məhvedici təsir göstərir.  

 


Yüklə 4,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   441   442   443   444   445   446   447   448   ...   706




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin