QəRİb məMMƏdov mahmud xəLİlov

özgə, yad, trophe - qida)  – Hazır üzvi maddələrlə qidalanan 

orqanizmlər. H.o.-ə insan və heyvanlar, həmçinin bəzi bitkilər 

(göbələklər, bir çox parazit və saprofit örtülütoxumlular) və 

mikroorqanizmlər aid edilir. Lakin H.o.-in müəyyən miqdarda mineral 

duz və s. maddələri, tipik avtotrof orqanizmlərin isə müəyyən miqdarda 

hazır üzvi maddələri mənimsəyə bildiyi üçün belə bölgü nisbi xarakter 

daşıyır. 

HEYVAN COĞRAFİYASI – bax: zoocoğrafiya. 

HEYVAN (BİTKİ) FONDU – biosenozu təşkil edən heyvan (və ya 

bitki) növlərinin sayını ifadə edən emprik miqdar göstəricisi. 

HEYVAN GENEFONDUNUN QORUNMASI – faunanın növ 

tərkibinin, faydalı  vəhşi heyvanların optimal sayının saxlanmasına 

yönəldilən tədbirlər sistemi. Respublika Konstitusiyasında H.g.q.-nın 

hüququ əsasları göstərilmişdir. 

HƏDSİZ MƏSKUNLAŞMA  – ekosistemdə  hər hansı növün 

fərdlərinin mühitin tutumundan artıq olması vəziyyəti; bu populyasiyaya 

limitləşdirici təsir göstərir. H.m-da bir qayda olaraq, fərdlərin intensiv 

məhv olması baş verir (populyasiyanın sayının nizamlanması 

nəticəsində), bununla əlaqədar biosenotik seçmə güclənərək sayın 

stabilləşməsilə nəticələnir.