“Qİda məhsullarinin texnologiyasi” kafedrasi
Məhsullar 1990-cı ildə
Yüklə 0,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Məhsullar
1990-cı ildə 1999-cu ildə Süd və içkilər 56 71
Xama və qaymaq 14
60 Kəsmik və kəsmik məmulatları 45 65
MDB ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda qatıq məhsullarının adambaşına istehsalı ildə 300 q-dan 1000 q-a çatdırılmışdır. Dünyada əhalinin hazırki təbii artımı ərzaq çatışmazlığı, ekologiyanın və texnikanın inkişafı ilə əlaqədar korlanması və s. bütün bunlar yeni qida xammal mənbələrinin axtarılmasını tələb edir. Bu məqsədlə daha çox süd mənşəli emal məhsullarından və tullantılardan istifadə edilərək çoxsaylı tədqiqatlar aparılmış və indi də bu iş davam etməkdədir. 5
Bilməliyik ki, nə üçün yeni formalı qida məhsullarının istehsalı lazımdır. Mövcud qida məhsullarına tələbat ödənilmir. Dünyada əhalinin çoxu aclıq keçirir. Yeni formalı qida məhsulları nə deməkdir? Bunlar süni şəkildə mövcud qida məhsullarının (yaxud ərzaq xammalının) əsas komponentləri, xüsusilə zülallar və polişəkərlərin əsasında formalaşdırılmış məhsullardır və ilk növbədə orqanoleptiki göstəricilərinə görə istehlakçıların tələbatını ödəməlidir. Onların istehsalını doğuran daha hansı səbəblər mövcuddur? a) əhalinin sayı çoxalmışdır. ...................; b) bir sıra ölkələrdə kənd təsərrüfatı məhsullarının qıtlığı; c) ekoloji fəlakətlərin mövcudluğu; d) ərzaq məhsullarının qıtlığı; e) emal zamanı çoxlu miqdarda qida tullantıları alınır ki, istifadəsiz qalır; j) ənənəvi texnologiya metodları zülal defisitini meydana çıxarmışdır (emal zamanı zülallar əksərən ya dəyişilir, ya da itirilir), dənli (yağlı), paxlalı və taxıl bitkilərinin həm də ehtiyatlarının bolluğu səbəbi və onların zülallarının xoşagəlməyən vəziyyətdə olması. Onların zülallarından toz, məhlul və pasta halında qida kimi istifadə etmək olmur (iysiz, dadsız və rəngsizdirlər). Qatqı kimi işlədilmələri tam mənada öyrənilməmişdir. Deməli, yeni formalı qida məhsullarının yaradılmasının əsas məsələsi zülalların qida kimi istehlaka yararlı vəziyyətə yönəltməkdir.
|